توسعه نامتوازن در ولایات

با آنکه طی 13 سال گذشته میلیاردها دالر توسط جامعه‌ جهانی به افغانستان کمک مالی شده اما در برخی مناطق کشور هنوز حتی ادارات دولتی استاندارد هم وجود ندارد.
به‎عنوان مثال در منطقه «ناهور» ولایت غزنی هنوز ادارات دولتی استاندارد وجود ندارد و امور اداری این منطقه در خانه‌های قدیمی انجام می‌شود.
 البته این تنها ناهور نیست که از میلیاردها دالر کمک‌های جامعه جهانی هیچ سهمی به آن تعلق نگرفته است، بلکه اکثر ولایت‌های مرکزی افغانستان سرنوشتی مشابه دارند و کم‎تر به آن توجه می‌شود.
ولایت دایکندی یکی از ولایت‌های مرکزی افغانستان است که طی 13 سال گذشته کم‎تر مورد توجه مقامات مرکزی واقع شده و کارهای بازسازی در آن به کندی مواجه بوده است.
چندی قبل سرپرست ولایت دایکندی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در کابل گفت: طی 13 سال گذشته هیچ نوع بازسازی از سوی دولت دراین ولایت انجام نشده و هرآنچه در این ولایت انجام شده است، توسط مردم این ولایت بوده و دولت در آن دخالتی نداشته است.
ولایت‌های بامیان و غور از ولایت‌های دیگر افغانستان است که در آن برق دولتی هنوز وجود ندارد و شهروندان آن توسط جنراتورهای شخصی، برق آفتابی و فانوس، خانه‌های خود را روشن می‌کنند.
مردم بامیان چندین بار به دلیل توسعه نامتوازن دست به اعتراضات مدنی زده‌اند و از دولت خواسته‌اند که در امر بازسازی این ولایت توجه لازم را انجام دهند.
شهروندان بامیانی با ابتکارات جالب از جمله نصب چراغ‌های نفتی (فانوس) در چهار راه، کاه‌گل کردن خیابان‌ها و اعطای تقدیرنامه به الاغ به دلیل آبرسانی مناسب به ساکنان این مناطق اعتراض خود را به وضعیت نابسامان این ولایت نشان دادند.
همچنین شهروندان ولایت‌های غور و بامیان به حداقل خدمات بهداشتی و درمانی دسترسی ندارند و تعداد زیادی از مادران در این ولایت‌ها و سایر ولایت‌های مرکزی افغانستان هنگام وضع حمل به دلیل دور بودن مراکز بهداشتی در مسیر راه جان‌ خود را از دست می‌دهند.
براساس گفته‌های سخنگویان ولایت‌های بامیان و غور در این 2 ولایت، اکثر ساکنان آن مجبورند 7- 40 کیلومتر را پیاده روی کنند تا به اولین مرکز بهداشتی و درمانی برسند.
نبود مکان‌ مناسب آموزشی
 مردم ولایت‌های بامیان و غور در عرصه‌های آموزش و پرورش نیز با چالش‌های متعددی از جمله کمبود کتاب درسی، نبود آموزگاران فنی، کمبود ساختمان و غیره مواجه‌اند و از این ناحیه به شدت رنج می‌برند.
طبق گفته‌های سخنگویان والی بامیان و غور درحال حاضر، دراین ولایت‌ها شمار زیادی از دانش آموزان به مکان‌های مناسب آموزشی دسترسی ندارند و در زیر خیمه (چادر) و مکان‌های باز مشغول آموزش هستند.
جاد‌ه‌های خاکی
یکی دیگر از مشکلات و چالش‌هایی که شهروندان ولایت‌های مرکزی افغانستان با آن مواجه‌اند و همه روزه با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، نبود جاده و خیابان‌های استاندارد و آسفالت شده است که همواره سبب بروز مشکلات در بخش‌های مختلف دراین مناطق می‌شود.
 براساس گزارش‌ها در ولایت‌های بامیان و غور کم‎تر از 10 درصد جاده‌ها آسفالت شده و فقط در مراکز شهرها موجود است و مابقی جاده‌های این ولایت‌ها کاملا خاکی بوده که در فصل زمستان و اوایل بهار باعث مشکلات فراوان برای ساکنان آن می‌شود.
به هرحال،‌ شکی نیست که ولایت‎های مرکزی کشور یکی از نقاطی است که شدت نیازمند انکشاف و توسعه بوده و طی سیزده سال گذشته کم‎ترین بهره از بودجه ملی را داشته و سهم ناچیزی از آن را نصیب شده است. ولایت‎هایی چون بامیان، دایکندی، غور به شمول ولایت‎های کوهستانی و محروم در نقاط دیگری از جنوب، شرق، شمال و غرب کشور نباید از نگاه توسعه‎ای حکومت وحدت ملی بار دیگر بیرون بمانند. اجرای طرح جاده حلقه‏‌ای گردن‏دیوال، تبدیل ولایت بامیان به پارک ملی، بیرون آوردن نقاط مرکزی از اسارت جغرافیایی و ... از جمله طرح‎های ملی و ضروری است که تعهدهای دولت پیشین و حکومت کنونی را نیز دربردارد. با این حساب،‌هرگاه این موارد از طرح توسعه‎ای خارج مانده و فراموش شود، اصولی چون وحدت ملی، عدالت اجتماعی و توسعه متوازن که از نیازهای اساسی کشور به شمار می‎روند، زیر سوال رفته و نمی‎توان پسوند ملی را  بر دولت حاضر و برنامه‎های آن اطلاق کرد.

منبع استفاده شده: خبرگزاری فارس