نخستین اجلاس شورای فرهنگی مهاجرین افغانستانی مقیم ایران در مشهد برگزار شد، در این مراسم شمار زیادی از نخبگان مهاجر ساکن در مشهد و تهران و نیز اعضای هیأت مؤسس این شورا و اعضای کمیتههای اجرایی آن حضور داشته و به بیان دیدگاههای خود پرداختند.
این مراسم تحت عنوان «جامعه مهاجر، چالشها و راهکارها» شب جمعه (19 جدی) همزمان با زادروز نبی مکرم اسلام(ص) و امام جعفر صادق (ع) در محل خانه شهید مشهد برگزار شد.
در ابتدای این مراسم حجت الاسلام و المسلمین مدرسی حجازی، از اعضای هیأت مؤسس به خوشآمدگویی پرداخته و میلاد پیامبر اکرم(ص) و امام جعفر صادق (ع) را به مدعوین تبریک گفت. حجت الاسلام مدرسی به بیان جنبههایی از زندگی نبی مکرم اسلام پرداخته و تغییراتی را که پس از تولد ایشان در زندگی بشر ایجاد شده است را برشمرد. وی برجسته کردن میلاد پیامبر و تقویت هفته وحدت را یکی از ضروریات جامعه امروز و وظیفهای برای تمامی مسلمانان دانست که علیرغم کارهای انجام شده در جمهوری اسلامی ایران و افغانستان، باید هنوز هم روی این مسأله تمرکز کرد.
محمد کاظم کاظمی، از شعرای مطرح مهاجر و عضو هیأت مؤسس شورای فرهنگی مهاجرین افغانستانی نیز به بیان چگونگی شکلگیری این شورا و وظایف و کارکردهای آن پرداخت.
وی در ابتدا به ذکر مقدمهای در خصوص جایگاه فرهنگ در زندگی مردم پرداخته و سپس به جمعبندی وضعیت فعالیتهای فرهنگی در جامعه مهاجرین افغانستانیهای مقیم ایران در کشور میزبان پرداخت. کاظمی اذعان داشت که در دهههای اول مهاجرت افغانستانیها در ایران، اگرچه تعداد شخصیتهای فرهنگی ما در ایران کم نبود، اما مشکل ما این بود که عمده اوقات فرهنگیان ما صرف امور دیگری از جمله امرار معاش با کارهای سخت بودند. مشکل دیگر جامعه فرهنگی مهاجرین این بود که انسجام خاصی وجود نداشت و این فرهنگیان دارای ارتباطات منسجم و متشکل نبودند. از نظر وی در حال حاضر نیز تشکلهای فرهنگی زیادی وجود دارد اما ارتباط و انسجام هنوز هم در میان این تشکلها کم است و این یکی از عمده مشکلات جامعه فرهنگی مهاجرین است. مشکل سوم جامعه فرهنگی مهاجرین افغانستانی در ایران از دیدگاه کاظمی، عدم وجود امکانات مادی و معنوی کافی برای انجام امور فرهنگی بود و این مشکل باعث شد که ارابه فرهنگ مهاجرین افغانستانی به صورت کامل به گردش در نیاید.
وی با برشمردن برخی از این مشکلات، علت ایجاد این شورا را غلبه بر چنین مشکلاتی دانست و اذعان داشت که در طول چند سال اخیر به ذهن برخی از فعالان فرهنگی مهاجر رسید که نهادی در این زمینه تشکیل شود که بتواند بر مشکلات فرهنگی مهاجرین غلبه کند و بهبود دهندهیاین فعالیتها در میان مهاجرین باشد و همین بود که بارقههای تشکیل این شورا از یک سال پیش به این سو زده شد و جمعی از بزرگان فرهنگی مهاجر از شهرهای مشهد و تهران گرد هم آمده و این شورا را تشکیل دادند.
وی علاوه بر خود، اعضای هیأت مؤسس این شورا را مولوی سروری و خانم داکتر فاطمی از تهران، حجت الاسلام و المسلمین مدرسی، آقای حمیدی، انجینیر مصباحزاده و داکتر احمدی از مشهد برشمرد و اذعان داشت که این اعضا، ثابت نمیباشند و به زودی قصد گسترش آن را به دیگر شهرهای مهاجر نشین ایران داریم. کاظمی اذعان داشت که این شورا از کمیتههای مختلفی تشکیل شده است که برخی از این کمیتهها از جمله کمیته ادبی و هنری و کمیته رسانهای تشکیل شده و طرحهایی از این کمیتهها دریافت شده و به دست اجرا سپرده شده است.
از جمله طرحهاییکه در این نشست از آن رونمایی شد، سایت شورای فرهنگی مهاجرین موسوم به «مهاجر آنلاین» به نشانی اینترنتی www.mohajer-online.com میباشد که در راستای اهداف شورا ایجاد شده است.
کاظمی در گفتههای خود تصریح کرد که هدف از برگزاری این جلسه صرفا سخنرانیهای یک جانبه نیست و ما برآنیم تا نظرات نخبگانیکه در این جلسه گرد هم آمدهاند را شنیده و از این نظرات استفاده کنیم.
وی سپس اداره جلسه را به منظور بیان دیدگاههای مدعوین به دست «ابوطالب مظفری» سپرده و حاضرین جلسه به طور فعالانهای به بیان دیدگاههای خود در خصوص چالشهای فرهنگی جامعه مهاجر و راهکارهای غلبه بر آنها پرداخت.
از جمله مهمترین دغدغههای حضار در این گردهمایی، هویت بخشی فرهنگی به مهاجرین، وسیع بودن حوزه فرهنگ و تداخل آن در عمده مسایل زندگی مهاجرین، مواجهه با تهاجمات فرهنگی غرب در میان مهاجرین، حل مسایل مربوط به تحصیل نسل دوم و سوم مهاجرین افغانستانی ساکن در ایران در مقاطع متوسطه و عالی، انسجام برنامه بورسیههای تحصیلی و توزیع عادلانهیآنها، اهمیت دادن به مسایل فرهنگی موجود در میان اقشار خاص جامعه مانند معلولان و کودکان، تمرکز و ایجاد فعالیتهای فرهنگی در بدنهیغیر فرهنگی جامعه، ضرورت تغییر نگاه جامعه میزبان به مهاجرین و اعتلای جایگاه مهاجرین از طریق برجسته نمودن فعالیتهای فرهنگی و علمی آنها، ایجاد بسترهای لازم برای ظهور استعدادهای مهاجرین و رفع تبعیضهای موجود در جامعه میزبان و تفاوتهای میان مهاجر و غیر مهاجر، ضرروت انجام کارهای فرهنگی در جهت رضای خداوند، توجه بنیادی به مسأله فرهنگ در کوچکترین و مهمترین واحد اجتماع یعنی خانواده، ضرورت استفاده از نیروهای خودی مهاجرین برای اجرای برنامههای فرهنگی بود.
عده ای از حاضران نیز در قالب هم اندیشی نظراتی را با مدعویین و هیأت موسس در میان گذاشتند که عمدتا در ارتباط با اولویت پیگیری و تثبیت هویت مهاجرین افغانی مقیم ایران در ابعاد گوناگون بخصوص در بخش هویت فرهنگی از جانب شورای فرهنگی تازه تأسیس یافته، بود. مطالعهی راههای تحصیل بدور از تحقیر و منت، تسهیل در امر ثبت نام آسان، به موقع و کمهزینه، دفاع از فعالیتها و آثار هنری ممتاز قشر تحصیلکرده و در نهایت ایجاد یک فضای مناسب برای محصلین و دانش آموزان توانمند، توانخواه و معلول در شمار سایر مطالباتی بود که حاضران برای پیگیری به شورای فرهنگی ارائه دادند. یکی از حاضران با اشاره به اینکه در سی سال گذشته ما طلوع و غروب شوراهای فرهنگی متعدد و مشابه با این شورا را شاهد بوده ایم و دلیل اینکه این شوراها پس از مدتی افول کرده اند این بوده است که گردانندگان شورا شفافیت کاری لازم را نداشته اند، از موسسین شورای فرهنگی افغانستانیهای مقیم ایران درخواست کرد تا برای اینکه شورای کنونی با سرنوشت موارد قبلی مواجه نشود، شفافیت در فعالیتهای آن باید اصل و محور برنامههایش باشد. وی افزود: این شورا باید مشروعیت خویش را از جلسهی نخست که نشست اعلام موجودیت آن است بگیرد نه اینکه به منزلهی یک ساختار از پیش تعیین شده در حضور سایر اعضا اعلام شده و به دیگران تحمیل گردد.
سپس مولوی سروری به بیان دیدگاههای خود در موضوع فرهنگ پرداخت و برای تداوم کار این شورا ابراز امیدواری نمود. در پایان این مراسم هم داکتر احمدی، از دیگر اعضای مؤسس این شورا به جمعبندی مطالب پرداخت. وی اشاره کرد که تکتک نظرات مطرح شده از سوی حضار، خود به منزلهییک جمعبندی است و در آینده برنامهریزی خواهیم کرد که در شورای فرهنگی، نظرات مکتوب حضار جمعآوری شده و ارتباط با بدنهیمهاجرین حفظ شود. وی افزود که توقع مهاجرین از این شورا بالا بوده و جامعهیهدف این شورا تمامی اقشار فرهنگی مهاجرین و فرهنگسازی برای آنها است.
وی اذعان داشت که این شورا با مکانیزم فعلی ایجاد شده اما قطعا تا انتها به این شکل پیش نخواهد رفت و مردم باید به پاس تمامی دغدغههای خود به منظور پیشبرد اهداف این شورا مشارکت کنند و از این به بعد هر کسی که برای جامعه مهاجرین دلسوزتر باشد، با فعالیت بیشتر میتواند در عالیترین سطح این شورا یعنی در سطح هیأت مؤسس فعالیت کند.