حفظ آموزه‎های اسلامی؛ عامل اقتدار کشورهای اسلامی از نگاه امام خمینی

حرکت‎‎های بیدارگرانه در جهان اسلام سابقه‎ای طولانی دارد و بزرگان بسیاری در این راستا تلاش و مجاهدت کرده‎اند. مبارزه با استعمار، آزادی و استقلال ممالک اسلامی، احیای تفکر دینی، رشد و شکوفایی ملل مسلمان، وحدت و مسایلی از این دست بزرگ‎ترین اهداف حرکت‎های بیدارگرانه در تاریخ معاصر جهان اسلام است. با آن‎که این حرکت‎ها نتایجی برای بیداری و تغییراتی در مسیر جامعه‎های مسلمان داشت، اما نتوانست خطوط محوری برای امت اسلامی تعریف نماید و وجهه و هویت مشخص و هدفمندی برای آن تعریف و تبیین نماید.
اما حداقل از نیمه‎ی قرن بیستم و باآغاز مبارزات امام خمینی(ره) تغییراتی در رویکرد مسلمین در مواجهه با مسایل روز جامعه و مسایل بین‎المللی قابل مشاهده است. تبدیل امت اسلامی به یک محور مقاومت در برابر زورگویی و استعمار رویکرد روشن امام خمینی (ره) در حرکت‎های بیدارگرانه‎اش بوده است. ایشان امت اسلامی را که درآن زمان حدود یک میلیارد جمعیت داشت، امت مسلمه می‎داند و همه را از هر طیف و مذهب و نژاد، مسلمان دانسته و خواستار وحدت و همگرایی آنان می‎شود. علاوه برآن امام خمینی می‎خواهد امت اسلامی که بر مدار وحدت بنا می‎شود صاحب قدرت و حاکمیت باشد و لذا در پی اصلاح روابط دولت – ملت‎هاست.
آقای ناصرجهانشاهی؛ رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران در افغانستان در ایام سالروز ارتحال امام خمینی (ره)‌ با اشاره به این موضوع تصریح کرد: «‌سفارش امام خميني‌(ره) همواره وحدت و برادري امت اسلامي بود. راهکار اتحاد جهان اسلام از منظر امام خمینی این بود كه امت مسلمان در درون دايره‎ی اسلام دست دوستي و اخوت به سمت هم دراز كرده و دست‌هاي همديگر را بفشارند. به اين ترتيب به دشمنان اسلام اجازه ندهند كه به بهانه‌هاي مختلف در درون امت اسلامي، تفرقه ايجاد كنند و از هم ديگر دور ساخته و در بين‌شان جنگ به راه اندازد. از اين جهت وحدت امت اسلامي و دوري از افراط‌گرايي، توصيه‌هاي اكيدي است كه در پيروزي انقلاب نيز به آن تاكيد نموده است. او در وصيت‌نامه الهي خويش نيز به اين مطلب تاكيد كرده است كه راه نجات امت اسلامي تمسك به اسلام ناب است و وحدت وبرادري بين مسلمان‌ها.»
امام خمینی به همان اندازه که تمسک به الگوهای و ارزش‎های اسلامی را راه نجات جهان اسلام و اتحاد مسلمین می‎داند، دور از این ارزش‎ها را نیز عامل بدبختی آنان می‎شمارد. امام سه مقوله‎ی تعالیم اسلامی، وحدت و قدرت را لازم و ملزوم اقتدار و آزادی ملت‎های مسلمان دانسته و بیان می‎دارند که: «مشكل عمده مسلمين همان دورى از اسلام و قرآ ن است و اگر مسلمين به حسب امرى كه خداى تبارك و تعالى فرموده است: و اعتصموا بحبل الله جميعا و لا تفرقوا  اگر به همين يك امر و نهى عمل مى‏كردند تمام مشكلات‎شان، مشكلات سياسى، اجتماعى و اقتصاديشان رفع مى‏شد و هيچ قدرتى نمى‏توانست با آن مقابله كند.  لكن مع‏الاسف به واسطه غفلت بعضى و عدم توجه بعضى و تغافل بعضى از اين امر محروم ماندند. و تا اين امر الهى تحقق پيدا نكند بايد مسلمين انتظار گرفتارى‏هاى بيشتری را داشته باشند. مشكل ديگرى كه هست عدم تفاهم بين دولت‏ها و ملت است. جدائى ملت از دولت بلكه رو در رو قرار گرفتن آنها موجب ضعف آنها و گرفتارى دولت و ملت شده است و تا اين مشكل را دولت‏ها رفع نكنند، روى سعادت را نخواهند ديد و هميشه گرفتار دست خيانتكاران و اجانب خواهند بود. من از خدا مى‏خواهم كه مسلمين را بيدار و آشنا به وظائف اسلامى‏بكند.» صحيفه نور ج 7 صفحه 176
امام خمینی یکی از عوامل بزرگ در سکون، ایستایی و تحجر در امت اسلامی را عدم توجه به مسوولیت اجتماعی و عافیت طلبی مسلمانان می‎داند و معتقد است که برای ایجاد یک حرکت بزرگ و سرنوشت ساز باید تک تک مسلمانان مصالح و منافع اسلامی و جمعی را بر تمایلات و منافع شخصی ترجیح دهند. نظر امام این است که:»خودخواهى و ترك قيام براى خدا ما را به اين روزگار سياه رسانده و همه جهانيان را بر ما چيره كرده و كشورهاى اسلامى را زير نفوذ ديگران درآورده. قيام براى منافع شخصى است كه روح وحدت و برادرى را در ملت اسلامى خفه كرده.»صحيفه نور جلد 1 صفحه 3
رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در افغانستان نیز این نکته را یگانه عامل پیروزی انقلاب اسلامی ایران که بنیانگذار آن امام خمینی‎بود دانسته اظهار می‎دارد: «در مقطعي‎كه امام توانست انقلاب را مديريت كند و به پيروزي برساند، شرايط جهان به نحوي بود كه كسي تصور نمي‌كرد كه مبارزي قيام كند و دراين قيام مبناي مبارزه خويش را سلام قرار دهد و بتواند رژيم تا دندان مسلح را به ستوه آورده و از بين ببرد و بنيان گذار اين نظام اسلامي باشد. اما امام خميني‌(ره) با سه شاخصه‌، توانست تا اين كار را به سرانجام برساند و به جهانيان را مبهوت قيام خود كند؛ اول اينكه امام خميني‌(ره)، به عنوان يك رهبر روحاني توانست اين عمل را محقق كند اين بود كه خود يك انسان صالح و خود ساخته بود. به اين معنا كه تلاش كرد تا در مسير ساختن خود و خودسازي خود گام اساسي بردارد و خود را شايسته اين نهضت بسازد. نكته‌ي بعدي اين است كه امام خميني‌‍(ره) اسلام را به عنوان انگيزه‌اصلي خود انتخاب كرده بود. به اين معنا كه انگيزه امام خميني‌(ره)، تحقق ارزش‌هاي ديني بود.اگر او استقلال را فرياد مي‌زد، برگرفته از تحقق آرمان‌هاي ديني بود.اگر آزادي را فرياد مي‎زد، آزادي مندرج در ارزش‌هاي اسلامي بود.»
یکی از مهم‎ترین و تاثیرگذارترین محورهایی که امام جوامع اسلامی و روشنفکران و دلسوزان امت اسلامی را به آن فرا می‎خواندند تثبیت این واقعیت بود که مشکلات جوامع اسلامی از سوی کشورها و جوامع دیگر دامن زده می‎شود و اموری نیست که مسلمانان خود به خود مبتلای به آن باشند و یا مسایلی برخاسته از متن جامعه‎ی اسلامی باشد. لذا توصیه‎‏ی ایشان به کشورهای اسلامی این است که: «بايد كوشش كنيد آنچه را از دست داده‏ايد در طول مدت حكومت‏هاى دست‏نشانده كه مهم‎تر از همه استقلال روحى است كه لازمه‏اش احساس حقارت در مقابل حكومت‏هاى جور است، باز يابيد.  لازم است حوادثى كه در ممالك اسلامى با دست عمال استعمار مى‏گذرد بررسى دقيق كنيد و بعد از تجزيه و تحليل، ملت‏ها را از نتايج فاسده آنها مطلع نمائيد. بايد حادثه‏سازى‏ها و شايعه‏پردازى‏هائى كه در ممالك اسلامى براى تحكيم اساس حكومت استعمارى است، بررسى دقيق كنيد. لازم است از اختلافات داخلى كه به نظر مى‏رسد اكثرش با دست سازمان‏هاى خيانتكار ايجاد مى‏شود تا با خيال راحت به زندگانى كثيف ظالمانه خود ادامه دهند جدا احتراز كنيد و كسانى كه به اين نحو اختلافات دامن مى‏زنند تقبيح كنيد. بايد فداكارى كنيد در ارجاع مجد و عظمت اسلام كه رأس عظمت معنوى آن است تا در پناه حكومت عدل الهى همه طبقات در رفاه و آسايش زندگى كنند. صحيفه نور جلد 1 صفحه