دادخواهی نمادین از حقوق زنان

سرمقاله

بار دیگر هشت مارچ، روز همسبتگی زنان فرا رسید. این روز به منظور گرامیداشت از روزی تجلیل می‎گردد که در آن برای نخستين بار زنان در راستاي مبارزه با بهره كشي از نيروي ارزان كاري شان در هشت مارچ ســــــال  ۱۸۷۵ در شهر نیویارک امریکا به پا خاستند.
در افغانستان نیز طی سیزده سال اخیر شاهد برپایی راهپیمایی‎ها، مجالس و محافلی  در بزرگذاشت از مقام زن و دفاع از حقوق این قشر از جامعه هستیم. این محافل نشان می‎دهد که مساله‎ی حقوق زن به عنوان یکی از مسایل مهم اجتماعی در کشور مطرح بوده و نقش تاثیرگذاری بر روندهای امنیتی، سیاسی و فرهنگی کشور را مورد تأکید قرار می‎دهد.
در این شکی وجود ندارد که زنان جامعه‎ی ما به شکل سنتی با مشکلات و موانع بسیاری مواجه هستند و امکانات و ظرفیت‎های لازم برای عبور از آنها هنوز فراهم نشده است. حداقل در بخش‎های وسیعی از کشور زنان در قیودات شدید قرار دارند که متاسفانه نه توجیه دینی دارد و نه هم جایگاه انسانی. این قیودات از محیط خانه و خانواده گرفته تا اجتماع باعث شده است که زنان جامعه‎ی ما با نوعی محرومیت فرهنگ سازی شده مواجه باشند و به همین دلیل است که رفع این قیودات البته آن گونه که مناسب شخصیت زن  مسلمان باشد، با سختی و انسداد مواجه باشد.
متاسفانه پرداخت به مساله‎ی حقوق زن و تلاش برای این‏که زنان جامعه بتوانند وضعیت زندگی متعادل‏تری داشته باشند، نه تنها جنبه‎ی سمبولیک و نمادین داشته، بلکه در بسیاری مواقع با حمله به بسیاری از ریشه‎ها و مبانی عمیق عقیدتی و فرهنگی جامعه نیز همراه گردیده است. گویی مشکلات زنان افغانستانی، مبانی عقیدتی و فرهنگی حاکم بر جامعه باشد. در حالی‎که  آنچه باعث وضعیت تاسف‎بار کنونی شده نتیجه‎ی سال‎ها جنگ، فقر، عدم آموزش، عدم توسعه و رکود فرهنگی جامعه است. اکثر خانواده‎های افغانستانی با فقر دست و پنجه نرم می‎کنند، بی سواد هستند و سطوح آموزش عمومی و توسعه‎ی انسانی و اجتماعی بسیار پایین است.
در چنین شرایطی بسیاری از نهادهای حامی زنان، به‏جای پرداختن به ریشه‎های مشکلات، مستقیما به جنگ فرهنگ، عقاید و باورهای دینی مردم رفته اند و با تبلیغ مولفه‎های فرهنگی روز و اکثرا غیربومی سعی درنوعی باورشکنی و استهاله‏ی عقیدتی دارند.  حداقل بسیاری از حوادث به‏وجود آمده در مورد زنان در طول سال‏های گذشته اغلب به دلیل بروز اختلافات حادی بوده است که همین تلاش‎های هنجارشکنانه بوجود آورده و انتظارات را به شکلی که موجب تقابل گردد، شکل داده  و به نوعی سعی کرده تا حقوق زن را مترادف انقلاب او علیه باورهای فرهنگی، دینی و پیوندهای تعریف شده و از رهگذر آن علیه نظام خانواده، تفسیرنمایند.
به خوبی مشخص است که مشکلات زنان جامعه‎ی ما با تغییر وضعیت زندگی آنان رفع خواهد شد. سواد وآموزش، خروج از فقر مزمن، القاء فرهنگ زندگی اجتماعی و برنامه‎های توسعه‎ی انسانی مسایلی هستند که باید موانع آن از پیش روی زنان جامعه برداشته شده و خانواده‎ها توجیه شوند.