اخبار

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

...

تعطيلي 28 مکتب در شرق کشور

مخالفان مسلح، 28 مکتب را در يکي از مناطق ولايت ننگرهار در شرق کشور تعطيل کردند.

«فضل احمد شيرزاد» فرمانده پوليس ننگرهار روز گذشته به خبرنگاران گفت: مخالفان مسلح از 3 روز پيش تاکنون 28 مکتب را دراين ولايت تعطيل کرده‌اند.

 فرمانده پوليس ننگرهار افزود: اين مکاتب در منطقه «هسکه» ولايت ننگرهار واقع شده اند و مخالفان مسلح از 3 روز پيش اجازه نمي‎دهند که معلمان و دانش آموزان به مکاتب اين منطقه بروند.

 وي اين عمل مخالفان مسلح را خلاف ارزش‎هاي اسلامي خواند و تأکيد کرد: نيروهاي امنيتي افغانستان به زودي اين مکاتب را باز خواهند کرد.

 شيرزاد گفت: ريش سفيدان و بزرگان محلي تلاش دارند با انجام گفت‎وگو با مخالفان مسلح، اين تهديد را حذف کنند تا دانش آموزان دوباره بتوانند به مکتب بروند.

 مخالفان مسلح پيش از اين نيز در اقدام مشابهي در مناطق مختلف ولايت ننگرهار تعدادي از مکاتب را تعطيل کرده بودند.

 بر اساس آمار وزارت معارف، نزديک به 400 باب مکتب در سراسر کشور به علت ناامني و تهديدهاي مخالفان مسلح تعطيل شده اند.

رييس جمهور:

روابط امنيتي و دفاعي با پاکستان را تقويت مي‎کنيم

محمد اشرف غني، رئيس جمهور کشور که در راس يک هيات عالي‌رتبه دولتي، به پاکستان رفته، با سرتاج عزيز، مشاور امنيتي و خارجي نخست وزير پاکستان و همچنين مولانا فضل الرحمن، رهبر جمعيت علماي اسلام، ديدار و گفت‌وگو کرده است.

به گزارش بي بي سي، اين ديدارها پشت درهاي بسته انجام شده و جزيياتي از گفت‌وگوهاي انجام شده در اختيار رسانه‌ها قرار نگرفته است.

صبح روز گذشته، دفتر مطبوعاتي رياست جمهوري، با نشر خبرنامه‌اي، گفته بود که گسترش و تحکيم روابط و همکاري‌هاي دوجانبه در عرصه‌هاي مختلف و روند استقرار صلح در افغانستان، از محورهاي اصلي گفت‌وگوهاي آقاي غني با مقام‌هاي پاکستاني خواهد بود.

آقاي غني پيش از اين سفر به عربستان سعودي و چين رفته بود و گفته مي‌شود که از دو شريک استراتژيک پاکستان خواسته است که براي همکاري بيش‎تر در روند استقرار صلح در افغانستان، بر اين کشور فشار وارد کنند.

قرار است آقاي غني، طي اين سفر دو روزه با ممنون حسين، رئيس جمهور و نواز شريف، نخست وزير پاکستان نيز ديدار کند.

آقاي غني، بعد از ظهر روز گذشته به وقت محلي در ستاد مرکزي ارتش پاکستان در راولپندي، با مقام‌هاي نظامي و امنيتي اين کشور ديدار کرد.

در اين ديدار علاوه بر سرتاج عزيز، مشاور امنيتي نخست وزير پاکستان، اعزاز احمد چوهدري، قائم مقام وزارت خارجه، جنرال راحيل شريف، رئيس ارتش، جنرال علم ختک، قائم مقام وزارت دفاع و جنرال رضوان اختر، رئيس سازمان اطلاعاتي ارتش پاکستان (آي اس آي) حضور داشتند.

آقاي غني در اين نشست گفت که کشورش علاقمند گسترش روابط امنيتي و دفاعي با پاکستان است.

او گفت: «افغانستان مي‌خواهد که روابط دفاعي و امنيتي خود را با پاکستان از جمله در بخش‌هاي آموزشي و کنترول مرز بين دو کشور، تقويت کند.»

آقاي غني همچنين بر ادامه‎ي همکاري دو کشور در مبارزه با تروريزم تاکيد کرد.

در اين ديدار جنرال بسم الله خان، سرپرست وزارت دفاع و جنرال شير محمد کريمي، رئيس ستاد ارتش، آقاي غني را همراهي مي‌کنند.

اما آيا رييس جمهور غني در تلاش براي جلب همراهي پاکستان موفق‌تر از کرزي خواهد بود؟

به گفته‎ي خبرنگار بي‌بي‌سي در اسلام ‌آباد، آقاي غني روز گذشته در نشستي با بازرگانان افغان و پاکستاني شرکت خواهد کرد.

صبح روز گذشته طي ديدار رئيس جمهور اشرف غني و اسحق دار، وزير ماليه پاکستان، دو طرف بر سر گسترش همکاري‌هاي اقتصادي و تجاري دو جانبه توافق کردند.

اين اولين سفر آقاي غني به پاکستان از زمان رسيدن به رياست جمهوري افغانستان است؛ سفري‎که به گفته‎ي کارشناسان، با اميد و ترديدهاي فراواني همراه است.

روابط افغانستان و پاکستان طي 13 سال زمامداري حامد کرزي، با تنش‌هاي فراواني همراه بود.

حامد کرزي بارها اعلام کرده بود که برقراري صلح در افغانستان به اقدامات پاکستان بستگي دارد و اگر اين کشور همکاري کند و در روند مذاکرات صلح افغانستان مشکلات ايجاد نکند افغانستان به صلح دست خواهد يافت. گاه برخي مقامات غربي نيز از اهميت تصميمات دولت پاکستان براي شرايط افغانستان سخن گفته‌اند.

در مقابل، مقامات پاکستان همواره بر علاقه خود به استقرار صلح در افغانستان تاکيد داشته و ناآرامي افغانستان را داراي ريشه‌هاي داخلي دانسته‌اند.

ترور يک روحاني برجسته درغرب کشور

سخنگوي پوليس ولايت هرات در غرب کشور از کشته شدن يک عضو برجسته شوراي علماي اين ولايت خبر داد.

عبدالرئوف احمدي، سخنگوي پوليس ولايت هرات در غرب کشور روز گذشته در گفت‌وگو با رسانه‌ها اظهار داشت که يک عضو برجسته شوراي علماي اين ولايت توسط افراد مسلح ناشناس کشته شده است.

وي افزود، «عزيزالله نجفي» عضو شوراي علماي اين ولايت عصر روز گذشته مورد حمله افراد مسلح ناشناس قرار گرفته که براثر جراحت شديد در شفاخانه جان خود را از دست داد.

به گفته‌ي احمدي، اين رويداد عصر روز گذشته در محل دروازه قندهار شهر هرات صورت گرفت و يک محافظ نجفي نيز در اين حادثه زخمي شد.

سخنگوي پوليس هرات مي‌گويد، فرد يا گروهي مسئوليت اين رويداد را بر عهده نگرفته است اما تحقيقات نيروهاي امنيتي در اين زمينه آغاز شده است.

ولايت هرات در غرب کشور يکي شهرهاي بزرگ و مهم کشور است که در سال جاري شاهد بيشترين ناامني‌ها بوده است.

ابتکار دانشجويان براي نهادينه کردن فرهنگ مطالعه؛

نمايشگاه خياباني لحظه‎اي با کتاب تعدادي از دانشجويان در يک اقدام بي‌سابقه در کابل، با برپايي نمايشگاه خياباني تحت عنوان «لحظه‎اي با کتاب»، شهروندان اين کشور را به مطالعه کتاب تشويق کردند.

اين طرح به ابتکار تعدادي از دانشجويان و باهمکاري تعدادي از انجمن‎ها و کتاب‎فروشي‎ها راه اندازي شده و هدف آن نهادينه کردن مطالعه در اين کشور خوانده شده است.

اين طرح در 5 نقطه شهر کابل عملي شده و کتاب‎هايي با موضوعات مختلف سياسي، اقتصادي، اجتماعي و ... در اختيار شهروندان گذاشته شده است.

براساس اين طرح، هر يک از مراجعه کنندگان به مدت 2 دقيقه به مطالعه کتاب مي‎پردازد و در صورتي‎که مراجعه کننده سواد نداشته باشد يکي از مسئولان، براي مراجعه کننده کتاب مي‎خواند.

اين طرح با استقبال گرم شهروندان کابل مواجه شده و آنان تاکيد دارند که بايد فرهنگ کتابخواني در ميان مردم نهادينه شود.

شهروندان کشور عامل بدبختي و عقب ماندگي کشور را بي سوادي و فقر فرهنگي مي‎خوانند و تقاضا دارند که اين‎گونه طرح‎ها در تمام نقاط کشور بخصوص در مکان‎هاي عمومي عملي شود.

هرچند طي بيش‎تر از يک دهه گذشته وضعيت مطالعه در افغانستان بهبود يافته، اما به باور کارشناسان، گسترش و توسعه تکنولوژي و شبکه‎اي اجتماعي تا اندازه‎اي سبب شده که فرهنگ مطالعه در ميان جوانان بصورت شايد و بايد نهادينه نشود.

مراجعين مکلف هستند بعد از مطالعه کتاب مورد نظر، نظرات خود را مبني بر نهادينه کردن فرهنگ کتابخواني در بروشور و دفترچه‎اي مخصوص بنويسند، تا در آينده مورد استفاده برگزار کنندگان قرار بگيرد.

اين نمايشگاه که در آستانه‎ي هفته کتاب و کتابخواني برگزار شده بود تا روز گذشته، 23 عقرب ادامه داشت.

اعزام بيش از صد نيروي نظامي بلغاريا به افغانستان

وزارت دفاع بلغاريا اعلام کرده است که با آغاز ماموريت جديد ناتو در افغانستان، اين کشور 110 نظامي به افغانستان اعزام مي‌کند تا در اين ماموريت سهم بگيرد.

به نقل از خبرگزاري بخدي‌؛ نيکولاي نين چيف، وزير دفاع بلغاريا دو روز پيش در مراسمي اعلام کرد که بيش‌تر اين نظاميان، مربيان بلغاري هستند که براي آموزش و مشوره دهي به نيروهاي امنيتي افغانستان اعزام مي‌شوند.

او همچنان گفت که شماري از اين نيروها نيز وظيفهي تامين امنيت ميدان هوايي قندهار در جنوب افغانستان را بر عهده خواهند داشت.

نظاميان بلغاري در حالي به افغانستان اعزام مي‌شوند که قرار است تا پايان سال جاري ميلادي، ماموريت نيروهاي بين‌المللي در افغانستان پايان يابد.

پيش‌تر دولت جديد افغانستان دو پيمان امنيتي با امريکا و ناتو امضا کرد که بر اساس آن، ماموريت جديد اين نيروها که آموزش و مشوره دهي به نيروهاي افغانستان است آغاز خواهد شد.

پيش‌تر، منشي عمومي ناتو در سفري به کابل اعلام کرد که با پايان ماموريت رزمي نيروهاي بين‌المللي در افغانستان، فصل جديدي از همکاري‌ها آغاز شد.

شماري از کشورهاي عضو ناتو به شمول بلغاريا نيز اعلام کرده اند که با آغاز ماموريت جديد اين سازمان در افغانستان، در اين ماموريت سهم خواهند گرفت.

پيش از اين مارتين لايديگارد، وزير خارجه دنمارک نيز در سفري به کابل اعلام کرد که کشورش براي کمک دوام‌دار به افغانستان با ساير همکاران بين‌المللي متعهد است.

او گفت که دنمارک تا سال 2017 ميلادي، سالانه مبلغ 90 ميليون دالر به افغانستان کمک مي‌کند.

سفر رئيس جمهور به پاکستان، در برزخ ترديد و اميد

سفر رئيس جمهور اشرف غني به پاکستان که سومين سفر خارجي او در کمتر از دوماه زمامداري اش صورت مي‌گيرد، نشان از آهنگ پرشتاب او در عملياتي ساختن پنج حوزه ديپلوماسي و سياست خارجي وي دارد که هم در جريان مبارزات انتخاباتي و هم در اولين مانيفيست خود در زمان گرفتن قدرت، به آن تاکيد کرد.

عربستان وچين دو متحد استراتژيک پاکستان است که رئيس جمهور پس از سفر به اين دو کشور، حالا وارد اسلام آباد شده و قرار است مذاکرات مهمي را بخصوص در عرصه‌ي صلح و ثبات افغانستان انجام دهد. براين اساس، تصور مي‌شود که سفرهاي منطقه‌اي آقاي اشرف غني بسيار هوشمندانه و دقيق طراحي شده است؛ چرا که عربستان به‌دليل جايگاه ديرينه‌اي که در سياست خارجي اسلام آباد دارد از متحدان سنتي پاکستان به‌شمار مي‌رود، اما چين جايگاه ويژهاي در سياست خارجي بخصوص عرصه‌ي اقتصادي پاکستان دارد؛ تراز تجاري دو کشور به بالاتر از چهل ميليارد دالر در سال مي‌رسد و در سفر چند روز پيش نواز شريف به چين هم نوزده قرارداد همکاري بخصوص در بخش انرژي برق باهم امضا کردند. امضاي اين تفاهمنامه‌ها براي حکومت آقاي نوازشريف که آوردن اصلاحات اقتصادي جزء شعارهاي اصلي انتخاباتي او بود، از اهميت بهسزايي برخوردار است.

به همين پيمانه، چين و عربستان براي افغانستان هم مهم است؛ اگرچند که نقش عربستان در تحولات جاري افغانستان، خنثي به‌نظر مي‌رسد اما چين بدليل علاقمندي به سرمايه گزاري در افغانستان، نشان داد که نمي‌خواهد از ذخايرخام و تريليوني افغانستان چشم پوشي نمايد. بنابراين، تعاملات اقتصادي سه كشور نقطه مشترك بسياري قوي جهت بهبود روابط نيك و همكاري در ايجاد صلح درافغانستان خواهد بود.

اما آنچه در اين عرصه مشكل به نظر مي‌رسد روابط نيك افغانستان با هند و دشمني يا دست كم رقابت چين و پاكستان با اين كشور است كه نقطه‌ي تقابل سه كشور تلقي مي‌گردد. با اين همه، ابهامي‌كه وجود دارد اين است‌كه خواست پاكستان از افغانستان هنوز به‌درستي روشن نيست؛ اينكه پاكستان آن‌گونه كه رئيس جمهورحامدكرزي ميگفت، خواهان به‌رسميت شناختن خط ديورند و اطاعت از سياست‌هاي پاكستان در عرصه‌ي روابط بين‌المللي است يا چيز ديگر؟ دقيقا واضح نيست.

ولي اين نكته روشن است كه هرسه كشور افغانستان، پاكستان و چين كه اينك در يك حلقه‌ي تعامل اقتصادي قرار گرفته‌اند، در حلقه‌ي زنجيره‌اي تروريزم نيز قرار دارند و همين مسأله ايجاب مي‌كند كه در مبارزه با تروريزم و آوردن صلح درافغانستان نيز صادقانه با افغانستان همكاري كنند، اين همكاري ضمن جلوگيري از اعمال تروريستي و هراس افكني در هرسه كشور، به ثبات اقتصادي و بهره‌برداري از قراردادها و تفاهمات ايجاد شده نيز كمك شاياني خواهد كرد.

بنا براين، با همه بدبيني‌هايي‌كه نسبت به پاكستان وجود دارد، به نظر ميرسد كه با تحولات جديد در روابط سه كشور، پاكستان در اوردن صلح به افغانستان، اين بار بيشتر از پيش همكاري نمايد.

تأخير در معرفي کابينه؛

شکست سياست ضرب‎الاجلي رييس جمهور

الف. اميد

روزهاي اولي‎که رييس جمهورمحمداشرف‎غني؛ رييس جمهور جديد کشور و عده‎هاي خويش را بر مبناي ضر‎ب‎الاجل مشخص مي‎کرد،‌ تصور اينکه اين وعده‎ها در مدت زمان تعيين شده از سوي رييس جمهور محقق شود، دور از انتظار به نظر مي‎رسيد و برخي از گمانه‎ها حاکي از اين بود که رييس جمهور بدون توجه به شرايط دشوار سياسي کشور و موانع موجود فراروي آن چنين ضرب‎الاجل‎هايي را صادر مي‎کند.

مهلت تعيين شده براي گرفتاري افراد متهم در قضيه اختلاس کابل بانک به عنوان اولين وعده‎ي رييس جمهور تحقق نيافت و دادگاه اين پرونده‎ي جنجالي و فساد بزرگ کشوري نيز بيش از آنکه شفافيت عادلانه را در بر داشته باشد،‌ به نحوي ماست‎مالي کردن قضيه و گذاشتن کلوخي بود تا از آب موجود عبور شود. زيرا متهمان بزرگ پرونده کابل بانک –اعم از کساني‎که در خارج به سر برده يا به داخل کشور حضور داشتند- دستگير نشد و فهرست بلند متهمان،‌ افراد ديگري را از جمله‎ي مقامات بلند حکومتي شامل شد که روشن نيست سرنوشت آن به کجا کشيده و با متهمان تازه چگونه برخورد خواهد شد.

دومين وعده‎ي رييس جمهور اما در خصوص معرفي کابينه بود که 45 روز پس از انجام مراسم تحليف مشخص شد. اکنون اين 45 روز همانند برق و باد از عمر حکومت وحدت ملي گذشت و بدون اينکه گفته‎هاي خوش‎بينانه و اظهارات قاطعانه‎ي رييس جمهور بتواند اعتماد قاطبه‎ي ملت را به شکل گسترده جلب نموده و حالت شک و ترديد را به قطع و يقين تبديل نمايد، از سرنوشت معرفي کابينه و چگونگي تقسيم قدرت خبري نيست. 

حکومت مرکزي و ارگان‎هاي محلي با گذشت نزديک به دو ماه است که در حالت سرپرستي ادامه دارد،‌ اين در حالي است که به اساس قانون سرپرستي وزارت خانه‌هاي افغانستان، هيچ فردي نمي‌تواند بيش از يک ماه در يک وزارت خانه سرپرست باشد. اما آقاي غني در نخستين روزهاي کاري‌اش تمام وزراي دولت را سرپرست اعلام کرد.

دولت جديد در افغانستان پس از جنجال‌هاي زياد در انتخابات رياست جمهوري اين کشور، در نتيجه توافق سياسي ميان دو تيم انتخاباتي زير عنوان دولت وحدت ملي تشکيل شد. اکنون گمانه‎هايي وجود دارد که اختلاف بين اين دو تيم سبب تاخير در معرفي کابينه شده است.

کميته ده نفري که براي تطبيق توافقنامه سياسي ميان محمد اشرف غني رئيس جمهور و عبدالله عبدالله، رئيس اجرايي ايجاد شده بود، مي‌گويد که نتوانسته اند در مورد تقسيم قدرت و تعريف پست‌هاي کليدي به توافق برسند.

اسدالله سعادتي، از اعضاي اين کميته که از تيم آقاي غني نمايندگي مي‌کند، مي‌گويد که تيم آقاي عبدالله خواستار تقسيم پنجاه، پنجاه قدرت است که به گفته‎ي او برخلاف توافقنامه سياسي است.

به گزارش بي بي سي، سعادتي اضافه کرد: «بحث آنها (تيم آقاي عبدالله) اين بود که بايد تمام کرسي‌ها از وزارت خانه‌ها شروع تا سفارت‌ها تا ولايات تا معين‌ها به شکل مساوي تقسيم و سهميه‎ها مشخص شود بعد افراد را مشخص کنيم و هرکسي‎که وزارت خانه مربوطش هست، شخص را معرفي کند. بحث ما اين بود که در مورد وزارت‎هاي کليدي مي‎توانيم اين کار را کنيم اما در ساير ادارات اين بحث مطرح نيست و بحث مشارکت و مشورت است.»

به گفته‎ي آقاي سعادتي، يکي از اختلافات اصلي ديگر اين دو تيم، تعريف واضح از وزارت خانه‌هاي کليدي اقتصادي و ادارات مستقل مهم در دولت وحدت ملي است.

او مي‎گويد که به باور آنها وزارت‎هاي اقتصادي کليدي تنها يک وزارت ماليه است و ادارات مستقل مهم تنها چهاراداره‌اي است که روساي آن از مجلس نمايندگان راي مي‌گيرند اما تيم آقاي عبدالله بيش از ده اداره را شامل اين فهرست ساخته است.

عبدالستار مراد، نماينده آقاي عبدالله در کميته ده نفري در گفتگوي با بي‌بي‌سي، وجود برخي اختلافات را تاييد کرد اما مي‌گويد که روي تقسيم دو سوم کرسي‌هاي کابينه توافق شده است.

او گفت: «روي دو ثلث کابينه توافق صورت گرفته اما وزارت‎هاي مهمي ديگر چون انکشاف دهات، انرژي و آب، معادن و صنايع اين‌ها هنوز مانده و شايد در ملاقات رئيس جمهور و رئيس اجرايي نهايي شود. تقاضاي مردم اين است که همه کابينه همزمان نهايي شود.»

آقاي مراد مي‌گويد که قرار است کابينه به صورت يک‎دست پس از توافق نهايي دو تيم، به مجلس نمايندگان معرفي شود.

پيش از اين گفته شده بود که نامزدان چهار وزارت کليدي، قبل از برگزاري کنفرانس لندن در هفته اول ماه دسمبر، معرفي مي‌شوند.

حالا نمايندگان هر دو تيم مي‎گويند که موضوع را به رهبران دو تيم راجع ساختند تا تصميم نهايي را آنها در اين مورد بگيرند.

به هرحال،‌ آنچه واضح است اينکه سياست ضرب‎الاجلي رييس جمهور منجر به شکست شد و تأخير در معرفي کابينه بار ديگر تعيين مهلت زماني را از سوي رييس جمهور به چالش کشيد. بايد ديد که اين ضرب‎الاجل‎ها در آِينده نيز ادامه يافته و عملي خواهد شد يا با شکست‎هاي متوالي و مکرر آن،‌ به اعتبار رييس جمهور بيش از پيش صدمه خواهد زد.

کتابخواني‎،

 فرهنگ مهجور در کشور ما

علي «سينا»

در حالي به استقبال هفته کتاب و کتاب‎خواني مي‎رويم که فرهنگ کتاب‎خواني در کشور ما به مهجوريت بيش‎تر از پيش رفته و هيچ تلاشي براي تعميق و گسترش اين فرهنگ والا از سوي متصديان امور فرهنگي و آموزشي روي دست گرفته نمي‎شود.

متأسفانه تاکنون مطالعه دقيق و آماري نيز از ميزان کتاب‎خواني در کشور يا حتي به صورت نمونه‎اي در چند شهر محدود وجود ندارد. تمرکز جغرافيايي کتاب‎فروشي‎ها در يک نقطه خاص شهر،عدم اطلاع رساني صحيح در معرفي کتاب‎هاي مناسب از سوي متوليان فرهنگي، کم‎کاري فاحش رسانه‎ها در ترويج اين فرهنگ، اهمال کاري ناخواسته خانواده‎ها در عادت دادن فرزندان به مطالعه، عادت کردن دانش آموزان در مکاتب به مطالعه صرف کتاب‎هاي درسي که معارف در آن نقش بسزايي دارد، جزوه‎خواني محض در ميان دانشجويان و عدم مراجعه به کتاب‎هاي منبع يا مطالعات جنبي و کوشش‎هاي پژوهشي و ...از جمله مواردي اند که همچنان بر پايين بودن سرانه مطالعه در کشور تاثير گذار  مي‎باشد.

به گفته‎ي حميدالله شهراني، رئيس کتابخانه‌هاي عامه «در تشکيل وزارت اطلاعات و فرهنگ 82 کتابخانه عامه در سراسر کشور وجود دارد که در حدود 300 هزار جلد کتاب در اين کتابخانه‌ها حفظ مي‌گردد که با تاسف پاسخگوي نياز نسل امروز نبوده و اکثريتي از اين کتاب‌ها را، کتاب‌هاي سابقه تشکيل مي‌دهد.» طبق احصائيه‌اي که در طول 8 ماه سال گذشته در مرکز کشور صورت گرفته است، روزانه به‌ طور اوسط 300 نفر به کتاب‌خانه‌هاي عامه مراجعه مي‌کنند که بيش‎تر آن‎را محصلاني تشکيل مي‌دهند که براي نوشتن پايان نامه خود به منابع نياز دارند. جدا از اين دانشجويان،‌ مراجعين عامه و فرهنگياني که کتابخواني را به دليل افزايش اطلاعات و سطع دانش خويشتن به عنوان يک عادت فرهنگي قرار داده باشند، وجود ندارد و اين نقيصه يکي از نارسايي‎هاي جدي را در عرصه‎ي فرهنگي کشور نشان مي‎دهد.

اما چه بايد کرد و راهکار ترويج فرهنگ مطالعه و راه بيرون رفت از وضعيت کنوني چيست؟

براي پاسخ به اين پرسش، تجربه‎هاي به دست آمده در ساير کشورها نشان مي‎دهد که ترويج اين پديده‎ي مقدس نيازمند راهکار اجتماعي چند مرحله‎اي است که در ذيل به موارد کلي آن به صورت گذرا پرداخته مي‎شود.

راه هاي ترويج فرهنگ كتابخواني در جامعه

از مهم‎ترين عوامل براي انجام اين امر، ايجاد انگيزه و احساس نياز به كتاب و كتابخواني و ايجاد رفتاري به نام مطالعه ميان مخاطبان در جامعه است. براي ايجاد احساس نياز و انگيزه بايد از مرحله آگاهي گذر كرد. مرحله‌ي آگاهي مي‎تواند به كمك وسايل ارتباط جمعي، بروشورها و تابلوي اعلانات و جلسات معرفي و نقد و... براي مخاطبان ايجاد شود. به طور خلاصه مي‎توان راه‎هاي تبليغ و گسترش فرهنگ كتابخواني را در جامعه به صورت زير خلاصه كرد:

1- ايجاد مرحله آگاهي

2- ايجاد مرحله انگيزه و علاقه به مطالعه

3-  ارايه آموزش‎هاي لازم براي مطالعه انفرادي و گروهي

4-  نگرش سنجي از وضعيت كتابخواني در بين اقشار مختلف جامعه در گروه‎هاي مختلف سني، جنسي، تحصيلاتي و...

5-  تشكيل كميته‎هاي كارشناسي انتخاب كتاب به منظور سطح بندي كتب موجود و ارايه سير مطالعاتي (معرفي منابع) در تمام سازمان‎هاي درگير

6-  تشكيل گروه‎هاي مطالعاتي همسال در جامعه و در سازمان‎هاي مختلف

7- تشكيل گروه‎هاي مشاوره به منظور هدايت و راهنمايي مخاطبان به صورت انفرادي يا گروهي

8-  اعمال سياست‎هاي تشويقي (مسابقات، جوايز، هدايا، سفرهاي تفريحي و ...) صنف‎هاي آموزشي و...

9-  حمايت از ناشران، مولفان و نويسندگان با ارايه تسهيلات چاپ، خريد و معرفي آثار و..

10- انجام تبليغات به منظور معرفي و شناسايي كتابخانه‎ها، خدمات كتابخانه‎اي و...

11- برگزاري هفته‎هاي كتاب و معرفي بهترين‎هاي كتاب در عرصه‎هاي مختلف.

● مرحله آگاهي

▪ استفاده از رسانه‎هاي جمعي

▪ استفاده از امكانات تبليغي در داخل سازمان‎ها مثل تابلو اعلانات داخلي، مجلات و نشريات، كتب منتشره تابلوهاي بزرگ داخل ارگان‎ها، فضاهاي تبليغي مثل ديوارها و... براي تشويق افراد به مطالعه و آشنايي با فوايد آن.

 تهيه و توليد بروشورهاي تبليغاتي و توزيع آن در طول سال و در ايام مختلف در تمام ارگان‎ها.

چگونگي ايجاد انگيزه و علاقه به مطالعه

ارايه آموزش‎هاي لازم براي مطالعه مي‎تواند از راه‎هاي زير صورت گيرد:

تهيه جزوات آموزشي، برگزاري كارگاه‎هاي آموزشي، گروه‎هاي مشاوره، تشكيل گروه‎هاي مطالعه، تدوين سياست‎هاي تشويقي و اعمال سياست‎هاي خاص در اجراي برنامه‎هاي سازمان‎ها به منظور تشويق در امر مطالعه، هدايت و راهنمايي با ارايه سير مطالعاتي و معرفي منابع، طراحي و برگزاري مسابقات مختلف متناسب با علاقه مخاطبان نظير خلاصه نويسي، نقد و بررسي، شعر خواني و نمايشنامه نويسي.

● راه هاي عملي گسترش فرهنگ كتابخواني

اين راه‎ها را مي‎توان به دسته‎هاي زير تقسيم كرد:

▪ انجام يك كار تحقيقي براي مشخص كردن جايگاه اين فرهنگ در سازمان (مديران و كاركنان) و مشخص كردن نياز افراد در گروه‎هاي مختلف.

▪ تشكيل كميته كارشناسي انتخاب كتاب سال در اقشار و سازمان‎هاي مختلف.

▪ تهيه و توزيع كتاب مورد نياز كتابخانه‎ها.

▪ ايجاد تقويت و گسترش كتابخانه‎ها و تامين نيازمندي‎هاي كتابخانه‎ها.

▪ آموزش افراد مرتبط با كتاب، كتابخانه‎ها و كتابداران از طريق تهيه جزوات آموزشي و برگزاري كارگاه‎هاي آموزشي متمركز در سطح مرکز و ولايات.

▪ تعيين حداقل استاندارد (ابزار، امكانات، نيروي انساني، فضا و...) براي ايجاد جذابيت وارد شدن و مطالعه در كتابخانه‎ها.

▪ برگزاري نمايشگاه‎هاي كتاب در ايام مختلف سال و فروش كتاب و... با قيمت مناسب.

▪ ايجاد فروشگاه‎هاي دايمي كتاب و ديگر محصولات فرهنگي.

▪ ايجاد زمينه لازم براي تشكيل انجمن كتاب و كتابخوان در اقشار و سازمان‎هاي مختلف.

▪ تعيين ساختار مناسب براي انجمن‎هاي كتاب و كتابخواني.

▪ ارايه سير مطالعاتي موجود در موضوعات مختلف و تامين كتب مورد نياز در كتابخانه‎ها براي گروه‎هاي مختلف.

▪ معرفي نويسندگان به وسيله بروشور و...

▪ ارايه يك سيستم نظام مند براي ارايه اطلاعات كتابخانه‎اي به مراجعان، با استفاده از کامپيوتر.

▪ استفاده از ديگر محصولات فرهنگي نظير فيلم، نوار، CD و نشريات.

▪ ارسال حداقل يك نسخه از تمام كتاب‎هاي منتشر شده و همچنين ديگر محصولات فرهنگي براي هر يك از كتابخانه‎ها.

▪ تعامل مثبت با همه سازمان‎ها و استفاده از فرصت‎هاي قانوني براي تجهيز كتابخانه‎ها.

▪ احياي سنت وقف كتاب و امكانات مورد نياز پژوهش و مطالعه در جامعه.

▪ مشخص كردن جايگاه والاي كتابخواني در جامعه.

▪ انتخاب كتابخانه، كتابداران و كتابخوانان برتر و اعمال سياست‎هاي تشويقي براي آنان.

▪ اعمال سياست‎هاي حمايتي از ناشران و مولفان براي تهيه و توليد كتاب هاي ارزان با كيفيت مناسب براي كتابخانه‎ها.

▪ ايجاد گروه‎هاي مختلف هنري، ادبي در كتابخانه‎ها و فراهم كردن زمينه‌ي فعاليت آن‎ها.

▪ اختصاص سوبسايد براي تامين بخشي از اقلام فرهنگي مورد نياز جامعه.

▪ تبيين فرهنگ كتابخواني براي مديران و كارشناسان در تمامي ارگان‎ها و سازمان‎ها.

▪ تبيين نقش كتاب و كتابخواني در ديگر فعاليت هاي ساليانه هر يك از سازمان‎ها.

▪ نصب تابلو اعلانات براي كتابخانه‎ها و اعلام تازه‎هاي نشر و معرفي بهترين مقاله، خلاصه نويسي، شعر، طرح و...

▪ تشكيل گروه‎هاي متنوع موضوعي و استفاده از امكانات اعضا براي توليدات گروه نظير بريده جرايد و...

▪ فراهم آوردن امكانات براي حضور كتابداران كتابخانه‎هاي فعال در نمايشگاه‎هاي كتاب و ارايه تسهيلات ويژه آنان.

راه‎هاي تداوم فرهنگ كتابخواني در جامعه

▪ نظارت مستمر بر عملكرد كتابخانه ها از طريق مراجعه مستقيم و دريافت نظريات مراجعين از طريق پرسشنامه و....

▪ انجام مطالعات ميداني در خصوص اثربخشي برنامه‎ها و فعاليت‎هاي اجرا شده و شناسايي موانع و مشكلات.

▪ ارزشيابي فعاليت‎هاي اجرا شده.

▪ ايجاد و تقويت فعاليت‎هاي انجمن‎هاي كتاب و كتابخواني در ميان اقشار مختلف مردم.

▪ شناسايي نقاط ضعف در سياست‎ها و فعاليت‎هاي انجام شده.

▪ تعيين شاخص‎ها و معيارها براي عضويت افراد در انجمن‎هاي كتاب و كتابخواني و تدوين سياست‎هاي كلي و نظارت بر فعاليت انجمن‎ها در طول سال.

▪ به روز كردن منابع كتابخانه‎ها.

گرچه كارشناسان و خبرگان اين عرصه مي‎توانند موارد ديگري را بر اين نوشته اضافه كنند، ولي آنچه اين دغدغه‎ها را پاسخ گفته و راه هاي پيشنهادي را عملي خواهد كرد عزم و همت مسوولان فرهنگي جامعه براي حل اين معضل است. بديهي است که بدون روي دست گرفتن راهکار مناسب ترويج فرهنگ کتاب‎خواني،‌ راه رسيدن به توسعه در کشور هموار نخواهد شد و ما با گذشت هر روز سير قهقرايي را در عرصه‎ي فرهنگي شاهد خواهيم بود.

کتاب و جايگاه والاي آن

(به مناسبت هفته کتاب و کتاب خواني)

عيسي سليماني

اشاره

روز بيست و چهارم ماه عقرب، آغاز هفته کتاب و کتاب خواني است. لازم است تا در اين هفته، با اجراي برنامه‎هايي که به وزش نسيم معرفت از سوي درياي کتاب و معاني ناب به سمت انديشه همگان مي‎انجامد، بکوشيم تا به تقويت فرهنگ مطالعه و گسترش سطح آگاهي‎هاي عمومي مدد رسانيم.

کتاب، دروازه‎اي به سوي جهان گسترده‌ي دانش و معرفت است و ارائه کتاب‎هاي خوب، يکي از بهترين ابزارها براي به کمال رساندن انسان‎هاست و کسي‎که در اين دنياي زيبا به زندگاني مي‎پردازد، نمي‎تواند با دنياي کتاب بي ارتباط باشد. پس بياييم با گرامي‎داشت اين هفته و نام مبارک آن، با هديه‌ي کتاب‎هايي به هم نوعان خود، در پروراندن دانش و کمال سهيم باشيم.

والاترين جايگاه

کتاب، همچون خورشيد، فضاي زندگي را روشن مي‎کند و به همگان نور، شور و گرما مي‎بخشد. کتاب، مثل باران بر سرزمين دل‎ها مي‎بارد و انديشه‎ها و کردارها را رونق، زيبايي و طراوت مي‎دهد. کتاب، نقشي به مانند پرندگان به آدمي دارد که او را براي اوج و بال کشيدن و پرواز آماده مي‎سازد. در پرتو کتاب است که شکوفايي، سرسبزي و بالندگي فرهنگ ديني ما به اوج مي‎رسد. کتاب، والاترين جايگاه را در گستره‎هاي فردي و اجتماعي داراست که بر انديشه‎ها و دل‎ها مي‎درخشد و پيوسته بر زندگاني نورافشاني خواهد کرد.

کتاب و تحوّل

در روزگار پيشرفت‎هاي چشم‎گير بشر در عرصه‎هاي دانش و نوآوري و فرهنگ کتاب نه تنها اهميت خود را از دست نداده، که گسترده‎تر و تازه‎تر شده و جلوه‎هايي پايدارتر يافته است. بي گمان آنان‎که گام‎هاي بلندي در پيشرفت‎هاي گوناگون برداشته اند، هرگز با کتاب و کتاب‎خواني بيگانه نبوده اند. آنها مطالعه را به عنوان عنصر اصلي و ضروري در زندگي خود دانسته و آن را براي بازتاب نور، جلوه و جمال فرهنگ بر دل‎هاي همه جهانيان براي تحول اساسي مناسب دانسته اند.

فرهنگ اسلامي و کتاب

اسلام، دين انديشه و معرفت، دين دانش، کتاب و معنويت است و مي‎توان گفت آيين آسماني ما، پرچمدار کتاب و کتاب‎خواني در زمين است و اين حقيقت، با اندک کاوشي در لابه‎لاي ورق زرين تاريخ اسلام به خوبي نمايان خواهد شد. تأثير کتاب در صدور انديشه و فکر، انکارناپذير است. درواقع، تنها راه انتقال علوم گذشتگان به اين عصر، کتاب بوده که در روايات نيز بر آن تأکيد شده است. با اين توصيف، ما وارثان فرهنگ پويا و تمدن والاي اسلامي، براي تحقّق آن فرهنگ، بايد به کتاب و کتاب خواني اهميت داده و کتاب را به عنوان يک کالاي تأثيرگذارِ فرهنگي و معنوي، ارج نهيم.

ادامهدارد

ميان عاشق و معشوق فرق بسيار است

چو يار ناز نمايد شما نياز کنيد

                 نخست موعظه‎ي پير صحبت اين حرف است

                 که از مصاحب ناجنس احتراز کنيد

حافظ

پروازهاي جاسوسي امريکا در حريم بين‌المللي

وزارت دفاع امريکا مي‎گويد با وجود مخالفت چين با موضوع مناقشه آميز پروازهاي جاسوسي ارتش امريکا که در نشست‌هاي اخير ازجانب چين مطرح شده است، عمليات‌هاي نظامي در حريم هوايي و دريايي بين‌الملل ادامه مي‌يابد.

خبرگزاري آسوشيتدپرس، گزارش داده که در جريان نشست‌هاي اخير در پکن و در حاشيه نشست همکاري اقتصادي آسيا-اقيانوسيه، چين بر لزوم توقف پروازهاي جاسوسي امريکا و ساير هواپيماها خصوصا بر فراز جزاير «هاينان» تاکيد کرده و گفته که اين مکان پايگاه اصلي زيردريايي چين است اما ايالات متحده با آن مخالفت کرده است. ارتش چين در ماه اگست يک هواپيماي جاسوسي پي 8 امريکا را رهگيري کرد که پنتاگون آن را اقدامي «خطرناک» توصيف کرد.

باراک اوباما، رئيس جمهور امريکا اواخر هفته گذشته پس از ديدار با شي جينپينگ، رئيس جمهوري چين يک سري توافق‌هاي نظامي ميان دو طرف را اعلام کرد. طبق آن‌ها، هر کشور بايد ارتش کشور ديگر را پيش از انجام هر اقدامي از جمله برگزاري مانور مطلع کند وعلاوه بر اين دستورالعمل‌هايي براي اجتناب از تقابل هوايي و دريايي در نظر گرفته شده است.

کاخ سفيد در بيانيه‌اي اعلام کرد، راهکارهايي براي جلوگيري از رويارويي دريايي تدوين شده است و رويکردهاي مشابهي براي جلوگيري از برخورد هوايي در دستور کار است.

با اينحال، جفري پول، سخنگوي وزارت دفاع امريکا (پنتاگون) گفت: دولت چين مساله محدود کردن عمليات‌هاي امريکا را در حريم بين‌المللي مطرح کرد، او اما تاکيد کرد که ما قطعا با هرگونه پيشنهاد چيني‌ها که درباره محدود کردن عمليات‌هاي امريکا باشد مخالفيم.

وزارت دفاع چين در خصوص اظهارنظرهاي سخنگوي پنتاگون سخني مطرح نکرد اما در بيانيه‌اي تاکيد کرد که توافقات نظامي نتيجه بيش از 10 دور «رايزني‌ها‌ي عميق» و درک نيات استراتژي طرفين بوده است.

فراخوان داعش به قيام عليه آل سعود در عربستان

گروه تکفيري داعش با فرستادن بيانيه و نامه به دانشجويان بورسيه عربستان، سعي دارد اين دانشجويان را جذب کند تا از حمايت لوجستيکي و رزمي آنها بهره‌مند شود.

اين خبر در وبگاه خبري «العهد» لبنان منتشر شده است. برپايه اين خبر، گروه تروريستي داعش در جريان يک طرح رسانه‌اي متمرکز، از طريق برخي اطلاعيه‌ها و نامه‌ها به زبان انگليسي و عربي سعي در جذب دانشجويان بورسيه عربستاني دارد تا از اين طريق بتواند از آنها در فعاليت‌هاي جنگي يا لوجستيکي بهره ببرد.

دانشجويان عربستاني نيز در اين زمينه اعلام کرده‌اند که محتواي اين نامه‌ها شامل «فتوا» و «داستان»‌هايي از تروريست‌هاي اين گروه از جمله تروريست‌هاي عربستاني است.

«يوسف العصيمي» که از اعضاي هيئت علمي دانشگاه ملک سعود است با اعلام هشدار نسبت به اين اطلاعيه‌ها، بر لزوم مقابله با اين اطلاعيه‌ها و نامه‌ها تأکيد کرد.

در همين راستا، دادگاه جنايي رياض نيز با صدور حکم بدوي، يک متهم تبعه عربستان را به 7 سال زندان محکوم کرد. اين شخص متهم بود که به جوانان عربستان کمک مي‌کرده تا به گروه تروريستي داعش بپيوندند.

اين اقدامات گروه تکفيري داعش در حالي صورت مي‌گيرد که «ابوبکر البغدادي» خليفه خودخوانده اين گروه تروريستي دو روز پيش با انتشار بيانيه‌اي صوتي، توسعه دامنه فعاليت اين گروه را تا عربستان، يمن، مصر و الجزائر اعلام کرد و با شکست‌خورده خواندن ائتلاف آمريکايي، مردم عربستان را به شورش و حمل سلاح عليه آل سعود فراخواند.

ابوبکر البغدادي در اين فايل 16 دقيقه‌اي متحدان و هواداران خود را به صبر و جنگجويي بيشتر دعوت کرد و با بيان اينکه ترس از گروه داعش به آمريکا، اروپا، کانادا و استراليا رسيده است، سران عربستان را «سر افعي» دانست و با تهديد آنان و جنبش انصارالله يمن، بيعت گروه‌هاي تروريستي در مصر، ليبيا و يمن را قبول کرد.

تلاش براي ايجاد گروه دوستان دي ميستورا

روسيه در تلاش است تا گروه موسوم به «دوستان دي ميستورا» را با حضور کشورهاي ايران، روسيه، مصر، ترکيه، عربستان و امريکا تشکيل دهد.

منابع بلندپايه ديپلماتيک در گفت‌وگو با شبکه خبري «راشا تودي» گفته اند: مسکو تلاش دارد تا براي حل بحران سوريه گروه دوستان دي ميستورا نماينده ويژه سازمان ملل براي سوريه را ايجاد کند.

به گفته اين منابع، اکنون سخن از برگزاري نشستي در گروه دوستان دي ميستورا مطرح است تا در اين نشست، مقدمات جنيواي 3 فراهم شود.

اين منابع با بيان اينکه بندهاي معاهده جنيوا همچنان مناسب است و در زمينه مبارزه با تروريسم و روند سياسي در سوريه کارآيي دارد، بر اهميت بازسازي اين کشور و حل و فصل سياسي بحران تأکيد کردند.

يک ديپلمات بلندپايه ديگر نيز تأکيد کرد، مذاکرات 26 نوامبر که قرار است ميان «سرگئي لاوروف» وزير خارجه روسيه و «وليد معلم» همتاي سوري وي در مسکو برگزار شود، بر تلاش براي گردهم آوردن مخالفان سوريه و دولت اين کشور و رايزني مقدماتي ميان شاخه‌هاي مخالف دولت سوريه در گسترده‌ترين سطح و بدون پيش شرط و با نظارت بين المللي تأکيد خواهد کرد.

ويروسي که انسان را کند ذهن مي‎کند

دانشمندان موفق به کشف ويروسي شده اند که با تحت تأثير قراردادن کارکردهاي شناختي مغز، موجب کند ذهني درانسان‎ها مي‎شود.

اين ويروس موجب آلوده کردن جلبک‎ها مي‎شود وتاکنون تصور مي‎شد که بدن انسان در برابر آن مقاوم است.

محققان دانشگاه طبي جانزهاپکينزو دانشگاه نبراسکا دريافته اند که نوعي از ويروس در گلوي برخي افراد با دي ان اي ويروسي به نام ATCV-1 که در اصل در محيط هاي آبي زندگي مي‎کند، مشابهت دارد.

اين گروه ازمحققان زماني‎که سرگرم بررسي نمونه‎هاي ويروس‎هاي موجود درگلوي شماري از داوطلبان براي تکميل تحقيقات خود بودند، متوجه اين شباهت شدند.

ويروس ATCV-1 موجب آلودگي جلبک‎هاي سبز درياچه‎ها و آب‎هاي شيرين مي‎شود و تا کنون تصور مي‎شد که بدن انسان و حيوانات در برابر اين ويروس مقاوم است.

نکته‎اي که توجه دانشمندان را در جريان اين پژوهش به خود جلب کرد، ميزان بالاي شيوع اين ويروس در بدن انسان بود. اين ويروس در 40 شرکت کننده ازمجموع 92 شرکت کننده در اين آزمايش‎ها تشخيص داده شد، به گفته دانشمندان به نظر مي‎رسد سن، نژاد، جنسيت يا هرگونه عامل خارجي در ابتلاي فرد به اين ويروس دخالت داشته باشد.

 آزمايش بر روي موش‎ها

دانشمندان درگام بعدي تحقيق خود به دنبال مشاهده تأثيرات اين ويروس برعملکرد کارکردهاي شناختي مغز رفتند.

دراين مرحله با انجام آزمون‎هاي مختلف مشخص شد که افراد مبتلا به اين ويروس به وضوح نسبت به افرادي‎که اين ويروس را دربدن خود ندارند، عملکرد ضعيف‎تري درشناخت و درک دارند.

پژوهشگران در ادامه تحقيقات خود تأثيراين ويروس را روي 30 موش مورد بررسي قرار دادند، پس از وارد کردن ويروس ATCV-1 به بدن اين موش‎ها، محققان آن‎ها را در دالان‎هايي پيچيده رها کردند.

سپس مشاهده شد که اين موش‎ها در مقايسه با موش‎هاي سالم براي پيدا کردن راه خروج از اين دالان‎ها نياز به زمان بيش‎تري داشته اند.

هنوز دليل ابتلاي برخي از انسان‎ها به ويروس ATCV-1 مشخص نيست، به گفته‎ي محققان پاسخ اين پرسش مي‎تواند راهنمايي براي مطالعات علمي روي اين ويروس در آينده باشد.

به گفته رابرت يولکن، سرپرست گروه تحقيقاتي، اين يافته علمي مثال قابل توجهي است که نشان مي‎دهد چگونه ميکروب‎هايي به اصطلاح «بي خطر» که ما در بدن خودمان حمل مي‎کنيم، مي‎توانند رفتار و کارکردهاي شناختي مغز را تحت تأثير قرار دهند.