شفاف سازی تنها گزینهی باقی مانده
در پی اعلام نتایج اولیه انتخابات، تیم اصلاحات و همگرایی و طرفداران آن واکنشهای تندی نسبت به آن از خود نشان دادند. تشکیل حکومت موازی اوج این واکنشها بود، هرچند عبدالله عبدالله برای تشکیل آن از طرفداران خود وقت خواست و ظاهرا نسبت به تغییر وضعیت امیدواری خود را نشان داد.
روند موجود نشان میدهد که مشکلات تنها به یک راه حل ختم میشود و آن بررسی مجدد آراء با حضور ناظرین طرفین و بازشماری آرا و اعلام نتایج نهایی بر اساس آن است. امریکه رییس جمهور کرزی نیز بر آن تاکید کرده است.
رییس جمهور کرزی در واکنش به اعلام نتایج اولیه انتخابات آن را گام دیگری در راه تکمیل روند انتخابات افغانستان دانسته و گفته است: پیروز انتخابات زمانی مشخص خواهد شد که نتایج نهایی بعد از رسیدگی به شکایات و جدا شدن آرای درست از نادرست، اعلام شود. این سخنان کرزی گرچه به ظاهر جهت جلوگیری از بحرانیتر شدن اوضاع و کاستن از حساسیتها بیان شده است، اما در بطن خود تاکیدی است بر این که باید بهسوی شفافسازی آرای انتخاباتی حرکت نمود و افکار عمومی را نسبت به اعلام نتیجهی انتخابات اقناع کرد.
بر هیچ کس پوشیده نیست که رفتن به سوی خشونت و حرکتهای التهابآور مانند تشکیل حکومت موازی به سود هیچ یک از طرفین نیست و مشکلی را حل نخواهد کرد. با وجود آن تردیدی وجود ندارد که پذیرش حکومت و زعامتیکه احیانا برخاسته از تقلب و زور باشد، نیز پذیرفتنی نیست. به این ترتیب و با توجه به دو عامل قابل قبول نبودن تقلب و نیز به صلاح نبودن حرکت کشور به سمت بیثباتی، به نظر میرسد که باید تن دادن به مصالح کشور از سمت دو طرف رقیب درک شود و نسبت به آن پایبندی نشان دهند. اگر این ذهنیت در طرفین ایجاد گردد و یا موجود باشد، قطعا اصلاح امور و بازگشت به روندهای دموکراتیک و مسالمتآمیز امری دست نیافتنی نخواهد بود.
مسالهی دیگر که نباید فراموش کرد نقش قدرتهای بینالمللی در تعامل با موضوع انتخابات افغانستان است. هرچند مقامات برخی از این کشورها نظیر جان کری وزیر خارجه و جمیز دابینز نمایندهی ویژه امریکا در افغانستان و پاکستان نسبت به روند شمارش آراء انتقادهایی را مطرح کرده و گفتهاند که باید انتقادهای موجه مورد پیگیری قرار میگرفت، اما تهدیدهای آنان نسبت به قطع همکاریهایشان در صورتیکه از زور برای تصاحب قدرت استفاده شود، میتواند بر فرایند بازگشت به روندهای دموکراتیک تاثیر منفی بگذارد.
در پایان باید متذکر شد که هم حکومت، هم جامعهی جهانی و هم مردم افغانستان خواهان شفافیت پروسهی انتخابات هستند و هیچ امری نیز نمیتواند جای آن را در اقناع افکار عمومی و پذیرش زعامت آینده بگیرد.