مسیر پرچالش دولت‎سازی در سایه‎ی وحدت ملی

سرمقاله

تصمیم ایجاد ساختاری با عنوان دلچسپ «وحدت ملی» برخاسته از ناگزیری‎های خاصی بود که در میکانیزم نامنظم و مدیریت ناسالم سیاسی یک پروسه‎ی دموکراتیک (انتخابات) شکل گرفت.
این محصول را چه ساخته و پرداخته‎ی دست‎های خارجی بدانیم یا حاصل زد و بندهای داخلی فرض نماییم، حقیقت این است که حساسیت‎های به وجود آمده در آستانه‎ی تشکیل دولت وحدت ملی و داغ شدن بستر رقابت‎های سیاسی، عرصه را برای مشارکت سالم در یک ساختار واحد سیاسی دشوار ساخت. این حساسیت‎های شدید و سوابق موجود برخاسته از تعصبات‎ رسوب کرده‎ی قومی، تشکیل کابینه و ایجاد ساختار مسلکی، متخصص و متعهد را در کشور با مشکل مواجه ساخت.
هرچند شکی نیست که تأکید بر وحدت ملی با مبنای حفظ یک‌پارچگی و استقلالیت کشور، دفاع از تمامیت ارضی و منافع ملی و تثبیت، ارتقا و گسترش سیطره‎ی حکومت بر قلمرو جغرافیایی کشور یک ضرورت اساسی است. اما متأسفانه که این محور نیز همانند سایر عرصه‎ها، تحت تأثیر مداخلات خارجی و سودجویی‎های سیاسی داخلی قرار گرفته و از دخالت‎های درونی و بیرونی آب می‎خورد که پیامد آن برای کشور، به جای رقم زدن تصویر مثبت، با چالش‎های تنش انگیز مواجه شده است. موضوع جاخوش کردن اشخاص دو تابعیته به اندازه‎ای که نیمی از ساختار کابینه را به خود اختصاص داده است، این نگرانی را به بار آورده است که دولت وحدت ملی به جای اینکه مبنای وحدت را در سطح کشوری به بار آورد، بستر شکاف‎هایی را از مجرای اشخاص دو تابعیته ایجاد نموده و شرایط را به شکل بدتر از حال رقم زند.
مسأله‎ی تخصص‎گرایی، تجربه‎ی کاری و توازن قومی نیز در پرتو مصلحت‎های سیاسی احزاب شریک در قدرت تاحدودی رنگ باخته و نارضایتی‎های زیادی را در جامعه به وجود آورده است. مخالفت‎های مدنی و سیاسی در طی روزهای اخیر و نگرانی از اینکه کابینه‎ی حاضر نتواند اهداف ملی را محقق ساخته و منافع ملی را رقم بزند، افزایش داده است. این مسأله، دغدغه‎هایی را نیز به بار آورده است که امکان تحقق وحدت ملی را در پرتو نظام سیاسی حاضر، قابل تردید می‎سازد. زیرا نفس تقسیم امتیازهای سیاسی در دو اردوگاه سیاسی که اعضای آنان نیز از وضعیت موجود رضایت کامل ندارند، زمینه را برای پراکندگی در سطوح مختلف اجرایی مهیا ساخته و مدیریت بنای لرزان حکومت وحدت ملی را با چالش جدی‎تری مواجه ‎ساخته است.
بنابراین، به نظر می‎رسد راه پیشرفت و ترقی در سایه‎ی حکومت وحدت ملی بسی پر فراز و نشیب‎تر از آن است که رهبران این جریان در آغاز فکر می‎کردند و فایق آمدن براین مشکلات، قاطعیت لازم، مدیریت مطلوب و تعهد قوی را لازم دارد. شکی نیست که بدون این ویژگی‎ها، هرگام حکومت وحدت ملی همانند تشکیل کابینه تنش‎آفرین شده و پنج سال آتی، بدون دستاورد ملموسی سپری خواهد شد.