دلایل افزایش کشت مواد مخدر؛ از فقر داخلی تا مافیای خارجی

مواد مخدر در حال حاضر و با توجه به اوضاع داخلی و حمایت‌های خارجی محصولی مطلوب برای کشاورزان افغانستان است که توجه اکثر آنها را در چندین ولایت به خود جلب کرده است.
مواد مخدر مطلوب‌ترین محصول برای کشاورزان افغانستان است که توجه اکثر آنها را در چندین ولایت به خود جلب کرده است.
مواد مخدر ماده افیونی است که در بیش‌تر موارد کشت و قاچاق آن در جهان از طریق افغانستان صورت می‌گیرد.
کشت این مواد نیز در 13 سال گذشته روند صعودی را پیموده که این خود معضل جهانی برای افغانستان محسوب می‌شود، زیرا دولت کابل با افزایش کشت این مواد همه ساله تحت فشارهای جهانی قرار می‌گیرد.
گزارش‌هایی وجود دارد که با گرم‌شدن هوا در ولایت‌هایی‎که مواد مخدر در آن کشت می‌شود، زمان نیشتر زدن آن فرا رسیده و بدون شک در این گزارش‌ها زمزمه‌هایی نیز شنیده شده که افغانستان در سال 1394 نسبت به سال گذشته شاهد افزایش کشت این مواد افیونی خواهد بود.
با توجه به اینکه کشت مواد مخدر همه ساله روند صعودی داشته و خود زمینه‌های سلامت‌زیستی افغانستانی‌ها و ملت‌های جهان را به مخاطره می‌اندازد در زیر به دلائل افزیش کشت و قاچاق این مواد در افغانستان اشاراتی داریم.
نخست؛ فقر و تنگدستی
تمام کشاورزان افغانستان با توجه به اینکه مسلمان هستند و با آموزه‌های اسلامی آشنایی دارند، می‌دانند که کشت این مواد زیانبار از نگاه اسلام حرام مطلق است و خداوند بزرگ مجازات شدیدی برای آن در نظر گرفته است، اما دلیل موجه این کشاورزان فقر اقتصادی آنها است.
با توجه به اینکه کشاورزان سایر کشورهای جهان از کشت این مواد مبادرت می‌ورزند، مواد مخدر نسبت به اکثر نباتات بها و قیمت بیش‎تری دارد و کشاورزان افغانستان برای به دست آوردن پول بیش‎تر و خروج از فقر اقتصادی و تنگدستی، آن را راهی برای نجات خود و خانواده خود می‌دانند.
30 سال جنگ، ناامنی‌ها، خشونت‌ها و درگیری‌های داخلی زیربناهای اقتصادی افغانستان را تخریب کرد و دولت کابل با توجه به اینکه 13 سال از عمرش می‌گذرد نتوانسته در این سال‌ها زیرساخت‌های اقتصادی را بازسازی و نوسازی کند و به این صورت مانع کشت مواد مخدر توسط کشاورزان افغانستان شود.
دوم؛ ناامنی‌ها و زمینه‌های قاچاق
بدون شک افغانستان پس از جنگ، با آغاز سال 2004 یکبار دیگر شاهد افزایش درگیری‌ها و نبردهای سبک و سنگین با طالبان و سایر گروه‌های تروریستی در این کشور بوده که همزمان با افزایش این جنگ‌ها، کشت و قاچاق مواد مخدر نیز افزایش یافته است.
کشت زیاد و نبود مصرف‌کنندگان داخلی، کشاورزان را مجبور به صادرات مواد مخدر به کشورهای همسایه و از آنجا به سایر کشورها کرده که ناامنی‌ها در کشور زمینه قاچاق بدون دغدغه و هراس را برای آنها فراهم کرده است.
با توجه به گزارش‌های مواد مخدر افغانستان، این مواد در مناطقی کشت می‌شود که ناامنی‌ها و حضور شبه‌نظامیان بیش‎تر است و به هر اندازه که طالبان حضور قوی‌تر داشته و ناامنی‌ها را دامن زنند، حجم کشت این مواد افیونی نیز افزایش پیدا می‌کنند.
به نظر می‌رسد که حمایت‌گران مواد مخدر خود زمینه ناامنی را در اکثر ولایت‌های افغانستان ایجاد می‌کنند تا از این طریق از کشاورزان پول بیش‎تر گرفته و قادر به تداوم اهداف ضدبشری خود شوند.
سوم؛ نبود جایگزین با حمایت برابر
همان‎طوری‎که در بالا اشاره شد، مواد مخدر نسبت به سایر محصولات درآمد بیش‎تری برای کشاورزان دارد و به همین دلیل است که  کشاورزان حاضر به کشت این مواد می‌شوند.
دولت کابل در سال‌های گذشته کوشید تا محصول جایگزین مواد مخدر را به کشاورزان معرفی کند که در نتیجه‎ی آن زعفران در برخی مناطق که از امنیت نسبی برخوردار است، جای‎گزین کشت مواد مخدر شد، اما اکثر ولایت‌هایی که کشت مواد مخدر در آن رایج بوده از کشت زعفران بی‌بهره ماندند.
ولایت‌های ناامنی که کشت مواد مخدر در آنها ادامه دارد، تحت کنترل دولت کابل نیستند و این تروریست‌ها هستند که به کشاورزان دستور کشت داده و از آنان حمایت می‌کنند.
دولت افغانستان در این ولایت‌ها نتوانست از کشت زعفران که جای‎گزین مواد مخدر بود، حمایت کند و به همین دلیل کشت مواد مخدر با حمایت بیش‎تر از سوی طالبان ادامه پیدا کرد.
چهارم؛ فساد اداری و نبود روحیه مبارزه
بر اساس جدیدترین گزارش‌ها مواد مخدر در مناطق تحت تسلط دولت نیز کشت می‌شود و به دلیل فساد گسترده اداری و نبود روحیه مبارزه جدی با مواد مخدر در میان مسئولان، کشت این مواد همچنین ادامه پیدا کرده است.
این گزارش‌ها نشان می‌دهد که مأموران دولتی با اخاذی از کشاورزان اجازه کشت مواد مخدر را می‌دهند.
بدون شک، این گزارش‌ها نشان می‌دهد که فساد گسترده اداری و نبود روحیه مبارزه با مواد مخدر میان مأموران دولتی نیز در روند افزایش کشت و قاچاق این مواد اثر گذاشته و تاحدی زمینه افزایش آن را نیز فراهم کرده است.
پنجم؛ بودجه و نیروی ناکافی
یکی دیگر از دلایل افزایش کشت مواد مخدر توجه ناکافی دولت کابل و کشورهای همکار است که سبب شده افغانستان بیش‎ترین مواد مخدر جهان را تولید کند.
به دلیل نبود نیروی کافی، دست‌کم در مناطق تحت کنترل دولت برخی زمین‌های کشاورزی بررسی‌ نشده و به این صورت کشاورزان بدون دغدغه به کشت و سپس به قاچاق آن می‌پردازند.
ششم؛ سود خارجی‌های به ظاهر دوست
در این میان کشورهای خارجی به‌ویژه نظامیان آنها طی سال‌های گذشته از مواد مخدر حمایت کرده و در انتقال و کشت آن کشاورزان را یاری رساندند.
حمایت از مواد مخدر توسط خارجی‌ها بر هیچ کس پوشیده نیست و بارها مقام‌های امریکایی اعلام کردند که سود آنان از مواد مخدر بیش‎تر از هزینه‌ای است که واشنگتن برای افغانستان می‌کند.
طی سال‌های گذشته مواد مخدر به 2 صورت توسط خارجی‌ها حمایت شده است.
نخست؛ به طور مستقیم به کشت و قاچاق مواد مخدر می‌پرداختند و دوماً با حمایت توسط تروریست‌های دست‌پرورده خود این سود را به جیب می‌زدند.
اینک با خروج اکثر نظامیان خارجی از افغانستان به نظر می‌رسد که مواد مخدر بیش‎تر از سوی تروریست‌ها و اشخاص زورمندی که منافع گره‌خورده با غرب دارند، حمایت شده و این اشخاص و تروریست‌ها به طور مستقیم یا غیر مستقیم از سوی غربی‌ها حمایت می‌شوند.
منبع: خبرگزاری فارس