انتظارات مردم از کابینه جدید

پس از یک دوره طولانی وقفه در تشکیل کابینه، با تأیید شانزده نامزد وزیر از سوی مجلس و خالی ماندن چوکی وزارت دفاع ملی، اکنون امیدواری‌ها به تشکیل کابینه کامل قوت گرفته است و مردم نیز در انتظار خواسته‌های حداقلی خود از دولت وحدت ملی هستند.
بیش‎تر از یک سال از نخستین دور انتخابات جنجالی ریاست جمهوری گذشته و دولت وحدت ملی حدود 6 ماه زمام‎‌داری را تجربه کرده‌، اما شش ماه طول کشید تا سرنوشت آن توسط اعضای پارلمان کشور رقم بخورد.
به دلیل زمزمه‌های اختلافات درونی دولت وحدت ملی وزیران پیشنهادی دیرتر از انتظارات مردم به پارلمان معرفی شدند اما با توجه به وضع موجود، این وزیران پیشنهادی با فرصت‌ها و چالش‌هایی در وزارت‌خانه‌ها روبه‌رو خواهند شد که در زیر به برخی این فرصت‌ها و چالش‌ها اشاراتی داریم.
عدم توجه به جوانان تحصیلکرده؛ انتظاراتی که باید برآورده شود
سال‌ها جنگ و خشونت در افغانستان زمینه‌های فراگیری آموزش‌های عالی را از مردم گرفت، اما با روی کارآمدن نظام جدید در 13 گذشته دست‌کم بخشی از نسل نو افغانستان قادر به آموزش و تحصیلات در رشته‌های مختلف شدند.
با وجود آنکه دانش‌آموختگان نسل جدید در افغانستان چشم‌انتظار دریافت شغلی مناسب و متناسب با رشته‌ تحصیلی خود هستند اما در سال‌های گذشته نه‌ تنها برخی از این دانش‌آموختگان مطابق با رشته‌های تحصیلی خود به کار گماشته نشدند بلکه در اکثر موارد از جذب آنها در پست‌ها و مأموریت‌های دولتی سرباز زده شده است.
در این سال‌ها مسئولان وزارتخانه‌ها بیش‌تر از اینکه مقاطع علمی داوطلبان را در نظر بگیرند، از تجربه کاری آنان استقبال بیش‎تری کرده و به همین دلیل اکثراً افراد کهن سال و کسانی‎که کم‎تر آموزش دیده بودند در ادارات دولتی مشغول به کار شدند که این کارمندان سبب ناکارآمدی وزارت‌خانه‌ها شدند.
توان ناکافی برای مدیریت وظایف محوله نه تنها برای مردم چالش‌ساز شد، بلکه مدیران ارشد وزارتخانه‌ها را دچار مشکل کرده و انتقادهای داخلی و جهانی را به آنها وارد کرد.
تلاش برای خودکفایی
وزارتخانه‌های افغانستان در سال‌های گذشته بیش‎ترین هزینه‌ها را صرف کرد که این مقدار هزینه‌ها از سوی کشورهای خارجی، بانک جهانی و سایر سازمان‌های بین‌المللی به این کشور کمک می‌شد، اما با توجه به خروج نظامیان خارجی و کاهش همکاری‌های مالی خارجی به نظر می‌رسد وزرای جدید افغانستان با مشکلات جدیدی روبه رو خواهند شد.
کاهش بودجه و نبود پول کافی برای تطبیق و اجرایی کردن برنامه‌ها و بهبود وضع داخلی وزارت‌خانه‌ها تأثیر مستقیمی دارد و بر اساس اظهار نظرهای کارشناسان در صورت عدم توجه کافی وزارت‌خانه با مشکلاتی دور از انتظار مواجه خواهند شد.
بدون شک، هر وزارتی برای انجام کارهای خاصی ایجاد شده و به نظر می‌رسد اکثر این وزارت‌خانه با توجه به دارایی‌های از یاد رفته و همچنین نبود توجه کافی به موارد پول‌ساز نیازمند کمک‌های خارجی بوده و با تزریق پول‌های خارجی حیات خود را قابل ابقا می‌دانستند.
تلاش برای افزایش درآمد خود می‌تواند اصلی‌ترین برنامه و اقدام موفق وزرای جدید باشد و در صورت توجه کافی به زودی در می‌یابند که می‌توانند با استفاده از امکانات موجود مقدار بودجه مصرفی خود را با هماهنگی سران دولت تأمین کنند.
زمین‌های کشاورزی، آب‌های فراوان، معادن متعدد و گران‌بها، موقعیت ویژه و سوق‌الجیشی جغرافیایی و ده‌ها مورد دیگر فرصت‌هایی است که برای وزارتخانه‌ها می‌توانند پول‌ساز بوده و در صورت مدیریت درست اکثر بودجه دولت را تأمین کنند.
اینک ضرورت پنداشته می‌شود تا وزرای جدید دولت با اتکاء به همین درآمدها تلاش کنند تا بودجه دولت را تأمین و دست کشورهای خارجی را از دولت کابل کوتاه کنند.
دورنمای خوب در دست مدیران مدبر
طی سال‌های گذشته ضعف مدیریتی یکی از اصلی‌ترین دلایل ناکارآمدی دولت و نارضایتی ملت محسوب می‌شود و به همین دلیل است که افغانستانی‌ها چندان دورنمای خوبی را برای دولت نمی‌بینند.
در این سال‌ها فساد اداری دامن‌گیر اکثر ادارات دولتی شد و ده‌ها مشکل دیگر ناشی از ضعف مدیریتی بر نارضایتی ملت افزود.
نبود عزم کاری و وجود مشکلات متعدد میراث باقی مانده از 13 سال گذشته به وزرای جدید دولت وحدت ملی است که رفع این مشکلات کار سهل و ساده‌ای به نظر نمی‌رسد.
افغانستانی‌ها انتظار دارند که وزرای جدید دولت وحدت ملی بدون در نظر گرفتن سمت و سوی سیاسی، قومی، مذهبی، زبانی و فرهنگی برای انجام امور مردمی و همچنین تطبیق برنامه‌های درازمدت تلاش کنند.
برای بهبود وضع اداری و همچنین تطبیق برنامه‌های کاری موثر بدون شک همکارهای مردمی نیز مهم شمرده می‌شوند، شهروندان افغانستان در راستای آن بدون شک دست همکاری به دولت خواهند داد و در صورت رفع چالش‌ها و فساد اداری در راستای بازسازی ادارات سهم چشمگیری خواهند داشت.