اخبار939

بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم

...

کشته شدن دوغيرنظامي در تيراندازي نيروهاي آيساف در قندهار

دو شهروند غيرنظامي کشور در ولايت قندهار در نتيجه تيراندازي نيروهاي بين‌المللي کشته شده‌اند.

صميم خپلواک، سخنگوي دفتر والي قندهار به بي‌بي‌سي گفته است که پس از آن که دو نفر به کاروان نيروهاي نيروهاي حافظ صلح و ياري امنيت (آيساف) نزديک شدند، يک سرباز اين نيروها به ضرب گلوله آنها را کشته است.

او گفت که اين رويداد روز شنبه (15 قوس)‌در نزديکي ميدان هوايي قندهار اتفاق افتاد.

گزارش‌ شده که نيروهاي خارجي اين افراد را با مهاجمان انتحاري اشتباه گرفته و آنها را در فاصله صدمتري از کاروان خود کشته‌اند.

مسوولان محلي در قندهار مي‌گويند که اين رويداد را بررسي مي‌کنند. اما آيساف تا پايان روز گذشته رسما در اين مورد ابراز نظر نکرد. 

قرار است تا يک ماه ديگر نيروهاي خارجي افغانستان را ترک کنند.

هدف گيري غيرنظاميان و تلفات غيرنظامي در جريان جنگ همواره انتقادهايي به همراه داشته است. بر اساس يک گزارش دفتر هيات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان تلفات غيرنظامي در شش ماه اول سال 2014 در مقايسه با سال گذشته، 24 درصد افزايش يافته است. سازمان ملل گروه‌هاي مخالف مسلح را مسوول 74 درصد، نيروهاي دولتي را مسوول 8 درصد و نيروهاي بين‌المللي را مسوول يک درصد اين تلفات دانسته است.

سناتوران:

بودجه سال 1394 ناعادلانه است

مجلس سنا، در جلسه روز يک شنبه (16 قوس)، سرپرست وزارت ماليه را به خاطر بحث روي بودجه ملي سال مالي 1394 فراخوانده بود.

به گزارش خبرگزاري جمهور؛‌ اعضاي مجلس سنا در اين نشست اظهار داشتند که بودجه ملي سال مالي 1394، پر از اشتباه و غيرعادلانه است.به گفته‎ي آنان؛ در بودجه‎هاي ولايتي هم هيچ توازن در نظر گرفته نشده است.

محمدعلم ايزديار، معاون اول مجلس سنا گفت:عدم توازن به صراحت در بودجه 94 ديده مي‎شود و بودجه انکشافي براي ولايت‎هاي نيمروز جوزجان و پنجشير صفر است.

سناتوران با تاکيد بر اصلاح طرح بودجه‌ خاطرنشان کردند که اين طرح طوري معلوم مي‎شود که از سوي افراد مسلکي و متخصص ترتيب و تنظيم نشده و خواست‎هاي شخصي در آن دخيل است.

اين درحالي است که احمدشفيق قاري زاده، معين پاليسي و سرپرست وزارت ماليه، هرنوع دخالت سليقه‎ي شخصي در بودجه ملي 94 را رد کرد و افزود: «طرح بودجه 94 بر اساس امکانات موجود و پول دست داشته ترتيب و تنظيم شده است».

آقاي قاري زاده در پاسخ به سوالات سناتوران مبني بر نبود توازن در تقسيم بودجه به ولايات، خاطرنشان کرد: در بودجه انکشافي اختياري، پروژه‎اي جديدي براي هيچ ولايت در نظر گرفته نشده؛ زيرا پولي در خزانه‎ي دولت وجود ندارد، بلکه يک تعداد پروژه‎هايي‎که تحت تدارک بوده و کارش شروع نشده، نيز از بودجه 94 بيرون کشيده شده است.

او در مورد کسربودجه 94 نيز بيان داشت: «ما در بودجه 94 کسر بودجه را به حدي قبول کرده ايم که قابل مديريت باشد،‌ اگر کسر بودجه زياد گرفته شود از کنترول خارج مي‎شود، به طور مثال هم اکنون براي برخي پروژه‎هاي کار شده پول پرداخت نشده و جنجال آفرين شده است».

بحث معاشات کارمندان راديو و تلويزيون دولتي و در کل تمام کارمندان دولتي از ديگر مواردي بود که در جلسه‎ي روز گذشته‎ي سنا مطرح شد.

سناتوران دليل کاهش معاشات و امتيازات کارمندان دولتي به ويژه کارمندان راديو وتلويزيون ملي را پرسيدند و تاکيد کردند که نبايد به آنان کم توجهي صورت گيرد.

سرپرست وزارت ماليه گفت: در بودجه 94 پول کافي براي اجراي معاشات کارمندان در نظر گرفته شده؛ اما اضافه‎کاري تمام کارمندان به ويژه کارمندان راديو و تلويزيون ملي که از اين پيش 15 درصد بود به 10 درصد کاهش يافته است.

به بيان وي، کاهش مصارف ادارات دولتي به منظور صرفه‎جويي در بودجه مد نظر گرفته شده؛ زيرا کشور در وضعيت اقتصادي خوبي قرار ندارد و به صرفه‎جويي نياز است.

سناتوران به اين گفته‎هاي آقاي قاري زاده اعتراض کردند. آنان، راديو و تلويزيون ملي را يک نهاد موثر عنوان کردند و تاکيد ورزيدند که بايد اين نهاد تقويت شود.

مجموع بودجه ملي سال مالي 1394 مبلغ 457.7 ميليارد افغاني معادل 8 ميليارد دالر امريکايي تخمين شده است که 275 ميليارد آن بودجه عادي و 183 ميليارد آن براي بخش انکشافي اختصاص يافته است.

اين بودجه، براي 6 ماه نخست سال مالي 1394 درنظر گرفته شده و پس از آن بودجه 3 ساله به پارلمان کشور معرفي خواهد شد.

امريکا فرمانده ارشد طالبان پاکستاني را به اين کشور تحويل داد

مقامات پاکستاني تاييد کرده اند که نيروهاي امريکايي مستقر در افغانستان، لطيف محسود يکي از رهبران ارشد گروه طالبان پاکستان را به اين کشور تحويل داده است.

نيروهاي امريکايي در افغانستان نيزبا نشر خبرنامه‌اي گفته اند که روز شنبه (15 قوس) اين نيروها سه زنداني پاکستاني را که در افغانستان نگهداري مي‌شدند به پاکستان تحويل داده و دولت افغانستان در اين روند مشارکتي نداشته است.

بر اساس اين خبرنامه اين اقدام بعد از مشوره با پاکستان و دريافت اطمينان لازم از اين کشور انجام شده است.

نيروهاي امريکايي افزوده که اين نيروها پرونده اين افراد را به دقت مرور کرده و از پاکستان نيز اطمينان گرفته که تا با آنان مطابق قانون امريکا و بين‌الملل برخورد شود.

سخنگوي سفارت امريکا در پاکستان گفته که اين سه زنداني پاکستاني در پايگاه نظامي بگرام نگهداري مي‌شدند.

نيروهاي امريکايي و سفارت امريکا درباره هويت اين افراد ابراز نظر نکرده‌اند.

نظيف الله سالارزي، سخنگوي رييس جمهور به بي‌بي‌سي گفته است که آقاي محسود در زندان تحت کنترول دولت افغانستان نبود و اکنون کابل در صدد جمع‌آوري اطلاعات بيش‎تر در اين زمينه است.

در ماه اکتوبر 2013 وزارت امور خارجه امريکا اعلام کرد که لطيف محسود، از رهبران ارشد گروه طالبان پاکستاني در افغانستان بازداشت شده است.

ماري هارف، يکي از سخنگويان وزارت امور خارجه امريکا گفته بود که نيروهاي امريکايي توانسته‌اند يکي از «رهبران تروريست‌ها» و «فرمانده ارشد» گروه طالبان در پاکستان را دستگير کنند.

گفته مي‌شود که آقاي محسود در ولايت لوگر در جنوب کابل بازداشت شده بود.

روزنامه واشنگتن پست در گزارشي در آن زمان نوشت که آقاي محسود به وسيله‌ي نيروهاي امنيتي افغانستان دستگير شده و سپس نيروهاي نظامي امريکايي او را به پايگاه بگرام منتقل کرده‌اند.

يک سخنگوي رييس جمهور پيشين افغانستان به واشنگتن پست گفته بود که نيروهاي امريکايي آقاي محسود را به زور با خود برده‌اند.

خانم هارف گفته بود که گروه آقاي محسود به طراحي عمليات نافرجام بمب‎گذاري در ميدان تايم نيويورک در سال 2010، حمله به ديپلمات‌هاي امريکايي در پاکستان و کشتار شهروندان اين کشور متهم است.

لطيف محسود، از بستگان حکيم الله محسود رهبر طالبان پاکستاني است که در نوامبر 2013 در حمله هواپيماهاي بدون سرنشين امريکايي کشته شد.

در زمان حيات حکيم الله محسود، از لطيف الله محسود به عنوان بازوي راست رهبر طالبان پاکساني، ياد مي‌شد.

کشته شدن چهارغير نظامي در حمله به مراسم عروسي در بلخ

در حملات مخالفان مسلح در شمال کشور چهار غير نظامي جان خود را از دست دادند.

مقامات پوليس ولايت بلخ گفتند که حملات نارنجکي مخالفان مسلح در اين ولايت چهار کشته و 12 مجروح بر جا گذاشت.

عبدالرازق، معاون پوليس ولايت بلخ افزود: در ساعت پر رفت و آمد روز گذشته، مخالفان مسلح به سوي گروهي از مردم که درحال تدارک مراسم جشن عروسي بودند نارنجک پرتاب کردند.

درحالي‎که هنوز علت و انگيزه‎ي اصلي چنين اقدامي مشخص نيست نيروهاي پوليس عمليات جستجو را آغاز کردند. تا پايان روز گذشته گروهي مسووليت حادثه تروريستي روز يکشنبه را برعهده نگرفته است.

براساس تازه ترين گزارش سازمان ملل متحد در باره تلفات درگيري هاي طالبان و نيروهاي نظامي افغانستان، در پي درگيري‎هاي خشونت آميز در شش ماهه نخست 2014در نقاط مختلف کشور، 1560 غيرنظامي کشته و 3290 نفر ديگر از شهروندان کشور مجروح شدند.

بنا بر اظهارات مقامات وزارت امور داخله در 24 ساعت گذشته، در پي اجراي عمليات پاکسازي در افغانستان، 13 شبه نظامي کشته و 10 نفر نيز مجروح شدند.

همچنين ، در خلال عمليات پاکسازي شبه نظاميان در ولايت‎هاي قندهار، زابل، ارزگان، وردک، خوست، پکتيکا و نيمروز نيروهاي امنيت ملي کشور دو مخالف مسلح را به اسارت گرفتند.

جلوگيري از وقوع حمله انتحاري در کابل

اداره امنيت ملي از وقوع يک حمله انتحاري در شهر کابل جلوگيري کرد.

حسيب صديقي، سخنگوي اداره امنيت ملي در ويديويي که اين اداره روز يکشنبه(16 قوس)، در صفحه فيس بوک خود منتشر کرد گفته است که ماموران امنيت ملي يک موتر مملو از مواد منفجره را از مربوطات ولايت ميدان وردک کشف و ضبط کرده اند.

او در اين ويديو گفته است که مهاجم انتحاري قصد داشت تا با موتر مملو از مواد منفجره، حمله انتحاري را در شهر کابل راه اندازي کند.

او گفت که اين مهاجم سوار بر موتر مذکور از ولايت ميدان وردک به طرف کابل در حرکت بود که در مربوطات ولسوالي جغتوي ميدان وردک از سوي ماموران امنيت ملي بازداشت شد.

گفته شده که با بازداشت اين مهاجم انتحاري، از يک حمله انتحاري در شهر کابل جلوگيري شده است.

از اين حمله انتحاري در حالي جلوگيري شده که شهر کابل چندي پيش شاهد ناآرامي‎هاي گسترده بوده است.

اداره امنيت ملي به دنبال افزايش اين ناامني‎ها، اعلام کرد که تدابير امنيتي در شهر کابل افزايش مي‎يابد.

مقام‎هاي اين اداره مي‎گويند که مخالفان مسلح پس از شکست در ميدان جنگ، به حمله در بزرگ شهرهاي افغانستان روي آورده اند.

مديريت رابطه دهلي و کابل در سايه‎ي تنش هند با پاکستان

طلعت مسعود نويسنده پاکستاني با انتشار مقاله‌اي با عنوان مديريت رابطه هند-افغانستان در سايه تنش هند با پاکستان در سايت اکسپرس سعي دارد روابط پاکستان با هند و افغانستان را با نگاهي کارشناسانه بررسي کند.

يک بار ديگر اجلاس «سارک» در نيپال روابط تنش زده فعلي هند و پاکستان را به مرکز توجه مي‌آورد. «اشرف غني» رييس جمهور تازه انتخاب شده افغانستان که براي اولين بار نمايندگي کشور خود را به عهده دارد نيز توجه بسياري را به خود جلب خواهد کرد اما اين امر مي‌تواند بيش‎تر به معني يک تغيير مثبت نسبت به زمان «حامد کرزي» باشد.

وي در زماني‎که نيروهاي ناتو و امريکا در حال خروج از افغانستان هستند، شخصيت قابل توجهي براي تعامل است. «نارندرا مودي»، نخست وزير هند مطمئنا سعي خواهد کرد يک رابطه قوي با وي برقرار کند. همچنين اين اولين حضور مودي در اجلاس سارک است اما با وجود روابط سرد پاکستان-هند نمي‌توان انتظار پيشرفت چنداني در سطح دو جانبه و يا چند جانبه در اين زمينه داشت.

سياست « نواز شريف» تا کنون چندان موفق نبوده است.  مذاکرات در سطح وزراي خارجه به خاطر اينکه سفير پاکستان در هند رهبران آزاديخواه جامو و کشمير را براي برگزاري يک جلسه دعوت کرده بود از سوي دولت هند، لغو شد. اين در حالي است که سفير پاکستان سال‌ها با نمايندگان کشميري براي شنيدن نقطه نظر آنان ملاقات کرده و به طور نمادين همدردي دولت و مردم پاکستان با آنان را نشان مي‌دهد.

اما در هند جديد تحت رياست مودي، قواعد بازي اجازه چنين تماسي نمي‌دهد و اين عمل، غيردوستانه در نظر گرفته مي‌شود. موضوع به اينجا ختم نمي‌شود و با توجه به ناسازگاري هند نسبت به پاکستان، اين تصوير گسترده‌تر و پيچيده است.

هند مايل به مذاکره در مورد جامو و کشمير، سياچن و مسايل مربوط به ثبات استراتژيک و هسته‌اي يا تقسيم آب‌ها نيست. به نظر هند اين گفت‌وگوها مي‎تواند به طور يک جانبه انجام شود.

هند، در مورد تروريزم، نگراني خود را ابراز مي‌کند، اما بيش‎تر در جهت پليد جلوه دادن پاکستان تا همکاري در مبارزه با يک دشمن مشترک. مثال اخير آن، شکايت عمومي از رفتار پاکستان به دليل حمايت از تروريزم و اينکه «داوود ابراهيم» در نزديکي مرز پاکستان-افغانستان پناهگاه ساخته مي‌باشد.

براي برخورد با اين اتهامات، اقدام مناسب‌تر مطرح کردن آن در سطح دولت به جاي مطرح کردن آن در سطح عمومي و خراب کردن فضاي سياسي است. در مورد مسايل هسته‌اي و استراتژيک، موضع دهلي نو اين بوده که مي‌تواند با پاکستان در سطح متعارف تعامل کند و تهديد واقعي آن از جانب چين و درگير شدن با مسائل مربوط به ثبات استراتژيک با پاکستان در اولويت نيست.

هند به احتمال زياد فشار خود را بر پاکستان با بدنام کردن آن در هر انجمن ملي و بين‎المللي حفظ خواهد کرد.

با اين حال، هند نارضايتي‌هاي واقعي از پاکستان نيز دارد. جماعت‌الدعوه با گستاخي حضور خود را حفظ کرده و در حالي‎که دهلي نو منتظر نتيجه‎ي حکم حادثه بمبئي است، دادگاه پاکستان با تسامح با اين موضوع برخورد مي‌کند.

در روابط پاکستان و هند سابقه 3جنگ و چندين درگيري بزرگ وجود دارد، اما تنش جاري، همراه با نقض مکرر آتش بس در خط کنترل و مرز 2 کشور، مفهوم متفاوتي دارد.

به غير از فرو ريختن چشم انداز رابطه صلح آميز و همکاري که نواز شريف تجسم کرده، اين رابطه‌اي است که توسط ناسيوناليزم هندو طراحي شده و تا حدودي روياي برخي در ارکان قدرت پاکستان است، که هميشه نسبت به هند بي‌اعتماد بوده و آن را دشمن مي‌دانند.

بدون شک، اهرم ديپلماتيک پاکستان به دليل اوضاع داخلي پر هرج و مرج آن تضعيف شده، اما هنوز هم کشوري با بيش از 180 ميليون جمعيت، مجهز به سلاح اتمي است و از لحاظ استراتژيک دوستان قابل اعتماد و قدرتمند دارد.

در هر صورت، پاکستان در حال حرکت از يک مرحله تحول به مرحله ديگر است که در آن تشخيص اينکه شبه‌نظامي‌گري ريشه‌هاي عميق دارد و به همين ترتيب راه انداختن حمله نظامي همه جانبه عليه تحريک طالبان پاکستان و وابستگان به آنان وجود دارد.

اين موضوع به وضوح در سخنراني که «راحيل شريف» در طول سفر اخير خود به امريکا داشت مطرح شد که عمليات ضرب عضب صرفا به وزيرستان شمالي محدود نمي شود و دامنه بسيار گسترده‌تري دارد که کل کشور را پوشش مي‌دهد و جداي از ابعاد نظامي آن، اين يک مفهوم براي شکست تروريزم در همه اشکال و مظاهر آن است.

علاوه بر اين، مهم‌تر از همه، عزم و اراده‌اي است که راحيل شريف در شکست شبه‌نظاميان نشان داده است. اين به مفهوم اين است که ارتش پاکستان هنوز هم از تاکتيک مصوون سازي و دسته بندي خاص از شبه نظاميان به عنوان نمايندگان نيابتي استفاده مي‌کند.

خصومت هند مي‎تواند باعث شود که پاکستان برخي از نيروهاي خود را از جبهه غربي بيرون بکشد. جنرال راحيل شريف، در طول سفر خود به امريکا، بر پيامدهاي اين سياست هند تاکيد کرد. با وجود آنکه منافع قدرت‌هاي بزرگ از اين منطقه انتقال يافته اما منافع آنان در هند و پاکستاني که با هم رابطه‌ي مسالمت آميز و همکاري داشته باشند قرار مي‌گيرد، چرا که اين امر در امنيت ايالات متحده و افغانستان تاثيرگذار است.

پاکستان به احتمال زياد سياست خارجي خود را با حتي نزديک‌تر شدن به چين مجددا طراحي خواهد کرد و تلاش جدي در بازسازي رابطه قوي با دولت جديد افغانستان خواهد داشت.

پاکستان همچنين به طور قابل توجهي به دنبال بهبود روابط خود با روسيه است. سفر اخير وزير دفاع روسيه و لغو تحريم فروش اسلحه و تجهيزات نظامي به پاکستان توسط مسکو نشانه بهبود روابط دو کشور است که به ثبات منطقه‌اي به خصوص در افغانستان و آسياي مرکزي کمک خواهد کرد.

چين در حال سرمايه گذاري گسترده در افغانستان است و اين امر بر سه انتقال آن تاثير خواهد داشت. سرمايه گذاري چند ميليارد دلاري آن نشان مي‌دهد که مي خواهد به يک بازيکن کليدي در افغانستان تبديل شود و به نظر مي رسد منافع اقتصادي در جهت تسلط استراتژيک آن خواهد بود.

با وجود وقفه‌ي فعلي در روابط پاکستان-هند، به احتمال زياد ممکن است هند در سياست خصمانه خود در قبال پاکستان تجديد نظر کند. در دراز مدت، منافع هر دو کشور به بهترين نحو با عادي سازي روابط و نه با تيرگي آن تامين مي‌شود.

منبع: تريبون به نقل از فارس

تعهد 16 ميلياردي؛ خزانه خالي و بودجه نامتوازن!

حدود سه هفته پيش طرح پيشنهادي بودجه ملي سال 1394 به مجلس بزرگان تقديم شد و ديروز اين مجلس، معين پاليسي وزارت ماليه را جهت توضيحات به سنا فراخوانده بود، عمده‎ترين انتقادات سناتوران، نامتوزان بودن بودجه مالي سال آينده است؛ انتقادي که هرساله مطرح مي شود اما پاسخ شايسته و بايسته از سوي حکومت داده نمي‎شود. آنچه در سال‎هاي گذشته مردم افغانستان شاهد آن بوده اند اين است که به ولايات نسبتا برخوردار از امتيازات دولتي، هرساله بيش‎تر توجه مي‎شود اما ولايات محروم هم‎چنان در حصار تبعيض و ستم اجتماعي و بي عدالتي قرار دارند.

درحالي‎که راهبرد ملي انکشافي بخصوص در منشور تحول و تداوم رييس جمهور اشرف غني، حصار شکني، نداشتن شهروند درجه دو و سه و فروگسستن تبعيض و بي عدالتي است اما بودجه ملي سال آينده آن‎گونه که ديروز سناتوران گفتند؛ نشان از عدم تحول و تداوم ستم، و فقدان عدالت اجتماعي است که نه با ساز وکار دموکراسي همخواني دارد و نه با آموزه‎هاي ديني و ملي اين سرزمين!

 اما سنت‎هاي حاکم بر پايه‎ها و استوانه‎هاي حاکميت در افغانستان برگونه‎اي تهداب گذاشته شده است که گويا عبور از آن غيرممکن و ناميسر پنداشته و تلقي مي‎گردد.

درست است که خزانه‎ي ملي افغانستان خالي است اما عدالت و انسانيت ايجاب مي‎کند که در داشته‎هاي ملي همه به‌گونه‎اي يک‎سان شريک و سهيم باشند.

 برعلاوه در حال حاضر همه خوش‎حال اند که سفر رييس جمهور اشرف غني به لندن پر دستاورد بوده و تعهد شانزده ميليارد دالري جامعه جهاني دوباره تجديد شده است! اين تعهد اما سوگ‎مندانه سه سال از زمان آن مي‎گذرد که طي اين مدت بر اساس گزارش وزارت ماليه در حدود 9 ميليارد آن دريافت و مصرف شده است و چيزي در حدود 7 ميليارد آن باقي مانده است که قرار است در سال 2015 به حکومت افغانستان اختصاص داده شود.

 حال پرسش اين است که اگر جامعه جهاني به تعهدات خود پاي‎بند است، چرا نماينده وزارت ماليه در مجلس بزرگان از نداشتن پول و خزانه خالي جهت اختصاص بودجه به‌گونه‎ي متوازن در ولايات سخن مي‎گويد؟!

آيا همکاران بين‎المللي افغانستان در تعهدات خود به افغانستان صادق نيستند يا حکومت اراده‎اي براي تخصيص بودجه عدالت‎محور ندارد؟

پاسخ هرچه باشد، اين نکته براي مردم افغانستان تا حدودي واضح است که حکومت افغانستان تمايلي براي روراست بودن با مردم خود را ندارد و نمي‎تواند بيرون از پرده سخن بگويد، در حالي‎که رييس جمهور اشرف‎غني يکي از محورهاي اصلي صحبت‎هايش در نشست لندن، فقر زدايي و ايجاد اشتغال در کشور بود؛ اين مسأله ممکن نيست مگر آنکه عدالت در تخصيص بودجه رعايت شود و توليدات داخلي و ايجاد طرح‎هاي زيربنايي از نقطه نقطه کشور عادلانه و متوازن آغاز گردد.

 آيا چنين خواهد شد؟!

سرگذشت يک باغ وحش

(به بهانه روز جهاني 

حقوق حيوانات/8 دسمبر)ايمان شايسته

ايمان شايسته

شايد ديدن گله‎هاي گوسفند، اسب‎هاي سوارکاري، الاغ‎هاي مخصوص حمل بدرفت (فاضلاب)، سگ‎هاي ولگرد و يا حتي شترهاي کوچي‎ها (عشاير) در کوچه‎ها و خيابان‎هاي پايتخت در ديگر کشورهاي جهان خيلي معمول نباشد. اما ديدن انواع حيوانات اهلى، که در بسياري موارد نيز باعث مشکلات ترافيک در خيابان‎ها مى‎شود، براى مردم کابل عادى است. با اين حال، ديدن حيوانات وحشي به اين آساني‎ها نيست. براي ديدن آنها بايد وقتي اختصاص داد و هزينه‎اي هم پرداخت. اين حيوانات وحشي در باغي در يکي از نقاط تقريبا مرکزي شهر قرار دارد.

اولين بار که باغ وحش رفتم، 5 سال بيش‎تر نداشتم. آن وقت‎ها باغ وحش کابل چهره‎ي ديگري داشت. از خرابي و ويراني اثري نبود، انواع حيوانات از فيل و شير و پلنگ گرفته تا پرندگان و خزندگان در ميان انبوه درختانى که واقعاً به باغ مي‎مانست شهروندان پايتخت نشين را وسوسه مي‎کردند تا بخصوص روزهاي تعطيل خود را همراه با خانواده در کنار حيوانات بگذرانند و با طبيعت تجديد پيمان کنند. اکنون  ساليان زيادي از آن زمان مي‎گذرد.

اين باغ وحش و حيوانات آن اما سرگذشت عجيبي داشته است و چيزهايي ديده است که شايد هيچ باغ وحش ديگري در جهان به خود نديده باشد. ابتدا سال‎هاي آبادي و شکوه، چندي بعد سال‎هاي نابودي و سقوط در خط مقدم جنگ و اکنون بازسازي و اميد دوباره به آينده.

باغ وحش کابل در منطقه‎اي خوش آب و هوا و درست در ميان دو کوه آسمايي و شيردروازه که تقريباً شهر کابل را به دو قسمت تقسيم مي‎کند و متصل به چوک (ميدان) دهمزنگ، در زميني  نسبتاً هموار بنا شده که در طول رودخانه‌ي کابل تا نزديک پل معروف آرتل کشيده شده است.

به گفته‌ي عزيز گل ثاقب، رييس باغ وحش کابل، اين باغ وحش که هنوز هم تنها باغ وحش در افغانستان است در سال1346 و در زميني به مساحت 53 جريب (تقريباً 11هکتار) تاسيس گرديد و در آغاز رياست افتخاري آن را يکي از شاهزادگان وقت به عهده داشت.

در آن زمان تعداد حيوانات باغ وحش بيش از 700 حيوان و از 92 نوع مختلف بوده که در ابتدا متعلق به دانشکده علوم دانشگاه کابل بود و بعدها به دليل عدم توانايي مالي اين دانشکده به شهرداري کابل واگذار شد.

آقاي ثاقب از آن دوران ياد مي‎کند که همه چيز منظم بوده و باغ وحش داراي بخش‎هاي تحقيق و آموزش، موزيم، لابراتوار، کلينيک حيواني و تغذيه حيوانات و بيش از 50 نفر کارمند بوده است. او بر اين عقيده است که اين باغ وحش تا قبل از آغاز جنگ‎هاي داخلي، با داشتن تنوع حيواني غني يکي از باغ وحش‎هاي مشهور در آسيا بوده است.

سال‎هاي جنگ و ويراني

اما اين شکوه ديري نپاييد و با آغاز درگيري‎هاي چريکي ميان دولت و مخالفان کوس زوال و نابودي زده شد و در جريان جنگ‎هاي داخلي بين احزاب جهادي در دهه 90 ميلادي به اوج خود رسيد. باغ وحش مستثني نگرديد و گلوله‎هاي تفنگ و شليک‎هاي آوان (خمپاره) و راکت فرق بين مخالفان و حيوانات زبان بسته زنداني در قفس را نيز درک نکردند.

آن‎گونه که آقاي ثاقب مي‎گويد در جريان آن سال‎ها باغ وحش به کلي از بين رفت و به مخروبه‎اي تبديل شد. موزيم ارزشمند باغ وحش غارت شد و ساختمان‎هاي باغ وحش فرو ريخت. گاهي هم ديوارهاي آن به عنوان سنگر مورد استفاده قرار گرفت.

تعداد زيادي از حيوانات از باغ وحش فرار کردند و ديگر هرگز ديده نشدند. تعداد ديگري از گرسنگي در قفس‎هاي خود تلف شدند. عده اي دزديده و قاچاق شدند. عده‎اي ديگر که گوشت‎شان حلال بود مثل آهوها و پرنده‎ها کباب شدند و خورده شدند. و عده‎اي هم هدف مشق تيراندازي و سرگرمي شبه نظاميان درگير شدند.

دوران طالبان

در دوران زمام‎داري طالبان اما وضعيت باغ وحش تغيير چنداني نکرد. بازماندگان باغ وحش که از آن جنگ‎هاي خانمان‎سوز جان به در برده بودند فقط تعدادي ميمون و کل مرغ (لاشخور) و شير معروف کابل بود که اکثر مردم اورا مي‎شناختند.

شير کهنسال کابل که کابلي‎ها مرجان صدايش مي‎کردند، از سوي آلمان به باغ وحش افغانستان هديه شده بود و در همه‌ي اين سال‎ها بخصوص سال‎هاي جنگ داخلي به نماد بقا و ماندگاري تبديل شده بود. اما گويا قرار نبود که مرجان هم سال‎هاي آخر عمر خود را با آسايش سپري کند. بنا به روايات اين شير توسط يک جنگجو در زمان طالبان بر اثر پرتاب نارنجک زخمى و نابينا شده بود.

دوران بازسازي

با زوال حکومت طالبان، گويا اميدها دوباره زنده شد. و شعار بازسازي و احيا به گوش باغ وحش نيز رسيد.

اکنون سيزده سال از آن زمان مي‎گذرد و مسلماً باغ وحش گرچه با سال‎هاي شکوهمند گذشته اش هنوز فاصله دارد اما روز به روز شرايط بهتري پيدا مي‎کند و بازديد کنندگان بيش‎تري را جلب خود مي‎کند تا جايي‎که به گفته‎ي آقاي ثاقب، در روزهاي تعطيل تا 7000  تکت (بليط) فروخته مى‎شود و اين استقبال حکايت از فرداي بهتر دارد.

رييس باغ وحش مي‎افزايد که توانسته تاکنون نزديک به 300 حيوان از 42 گونه مختلف را جمع آوري کند که تعدادي از حيات وحش خود افغانستان مي‎باشند و تعداد ديگري را کشورهاي دوست به باغ وحش کابل اهدا کرده اند.

از اين ميان نقش کشور چين حايز اهميت است که يک جفت شير و تعدادي گرگ، خرس چيني، خوک و آهو هديه کرده است. يک موسسه حمايت از حيوانات در بريتانيا نيز در ايجاد و تجهيز موزيم (موزه) ماهي خانه با 36 نوع آبزي و خزنده و ساختن تعدادي قفس براي حيوانات با باغ وحش کابل همکاري نموده است.

به گفته‎ي آقاي ثاقب، در سال 2004 باغ وحش کابل عضويت سازمان سازاک (SouthAsianZoosAssociationforRegionalCooperation) را حاصل کرده که در قسمت تبادل حيوانات و غنامندي باغ وحش کابل همکاري خواهد نمود.

آقاي ثاقب مي‌پذيرد که وضعيت نظافت و بهداشت در باغ وحش به هيچ وجه رضايت بخش نيست اما مي‌گويد با برنامه‌ريزي‌هايي‌که شده توجه مضاعفي به پاکي و صفاي باغ وحش خواهد شد.

امنيت باغ وحش نيز به گفته‌ي آقاي ثاقب خوب است و آنها مأموران لباس شخصي دارند که مانع از ايجاد مزاحمت براي بازديد کنندگان مي‎شوند.

از جمله حيوانات استثنايي باغ وحش کابل يک جفت از نوعي بز دو جنسيتي است که داراي آلات تناسلي نر و ماده مي‎باشند، ولي قادر به توليد مثل نيستند و نيز يک گاو اهلي که دو دم دارد.

منبع: آرشيو جديد آنلاين (با تلخيص)

خطر انقراض حيات وحش در افغانستان

حيوانات در حفظ محيط زيست افغانستان نقش برجسته‎اي دارند، جانوران نمايان‎گر وضعيت طبيعي منطقه بوده در محلاتي‎که خاک‎هاي خوب و پوشش گياهي مناسب وجود داشته باشد حيوانات وحشي فراوان در آن زندگي مي‎کنند که از نظر اقتصادي براي کشور اهميت فراوان دارند.

هرگاه مناطقي از افغانستان پوشش گياهي شان را از دست داده اند حيوانات وحشي با ارزش آن نيز از بين رفته است. اين درحالي است که حيوانات وحشي نقش مهمي در تعادل بخشيدن محيط زيست دارند. دانشمندان در سال‎هاي اخير پرده از روابط پيچيده و جالب انسان با حيات وحش برداشته اند. محلي‎که در آن حيات وحش وجود ندارد براي انسان نيز کم‎تر ارزش خواهد داشت. نقش حيات وحش را در حفظ محيط زيست از اين مثال به خوبي مي‎توان درک نمود که در مناطق شرقي افغانستان موش‎ها و سنجاب‎ها بعضي دانه‎ها و ميوه‎ها را براي خوراک زمستان در زمين پنهان مي‎کنند، ولي از اينکه آنان نمي‎توانند دو باره آن را پيدا کنند اين دانه‎ها در مناطق مختلف سبز مي‎شوند. يا اينکه گرازها در جنگلات با زير و رو کردن خاک باعث رشد گياهان تازه مي‎گردند. اين حيوان وحشي علاوه بر مخلوط کردن خاک حشرات را نيز از آن خارج مي‎کند.

با اين حال متأسفانه شکار بيش از حد حيوانات، تخريب جنگلات و ساحات زيست حيوانات، خشک‎سالي و سه دهه جنگ در افغانستان سبب انقراض حيات وحش در کشور شده است. مسوولان در اداره ملي حفاظت محيط زيست مي‎گويند که در قسمت حيات وحش از گذشته‎ها تاکنون سروي انجام نشده و هم اکنون معلومات دقيق در مورد اينکه نسل کدام پرنده و يا حيوان نابود شده، در دست نيست.

عبدالولي مدقق معين اين اداره مي‎گويد: گزارش‎هايي‎که در نزد آنان وجود دارد نشان مي‎دهد که چندين نوع حيوان معروف در کشور در اين سال‎ها به چشم نمي‎خورند. اينکه اين حيوانات کدام‎ها اند آقاي مدقق به راديو آزادي گفته است: «برخي حيواناتي است که بر ما ثابت شده به طور مثال کلنگ سفيد که يک زمان به شکل مهاجر از افغانستان گذر مي‎کرد در 20 سال گذشته ديده نشده است، هم چنان در طي سال‎هاي خشک‎سالي يک پرنده بنام قازحسيني بود که در دشت‎ها و آب‎هاي ايستاده ناورغزني مي‎آمدند و توليد مثل مي‎کردند و ديگر ببر کسپيني که در گزارش‎هاي سابق ثبت شده بود حالا ديده نمي‎شود. يک حيوان ديگر بود بنام چيتا يعني سه چهار نوع حيواني اند که مشخص شدند.»

به گفته‎ي مسوولان اداره حفاظت از محيط زيست،‌ به خاطر جلوگيري از نابودي حيوانات وحش ليست 138 نوع از حيوانات ترتيب شده و از نهادهاي مسوول خواسته شده است تا مانع شکار اين حيوانات شوند. اما وي مشخص نساخت که کدام نوع حيوانات شامل اين ليست مي‎باشد.

اداره ميحط زيست افغانستان مي گويد، در افغانستان هم اکنون 137 نوع حيوان پستان دار، 428 نوع پرنده، 92 خزنده، 6 نوع  حيوان دوزيستي،101 نوع ماهي و 208 نوع گل سنگ وجود دارد. به گفته‎ي اين اداره در حال حاضر 136 نوع حيوان وحشي در افغانستان وجود دارد که به دلايل مختلف، نسل 90 نوع آن با خطر از بين رفتن روبرو اند.

موقعيت خوب جغرافيايي، داشتن آب و هواي مناسب، موجوديت کوه‎هاي بلند و جنگلات همه سبب شده تا اين کشور محل مناسب براي بود و باش يک تعداد حيوانات وحش گردد. حيواناتي‎که در سال‎هاي گذشته در مناطق کوهستاني و جنگل‎زارها بسيار به چشم مي‎خورند شامل شير، پلنگ، سياه گوش، خرس سياه و قهوه‎اي، پشک وحشي، گرگ، روباه، شغال، کفتار، گراز، خوک، شادي، سنگ پشت، خرگوش، انواع بزکوهي، قوچ، گوزن، آهو و غيره مي‎باشند.

با اين وجود، حيات وحش در افغانستان در معرض تهديدهاي گوناگون قرار دارد که اگر تدبير و برنامه‎اي در اين خصوص روي دست قرار نگيرد،‌ انقراض آن،‌ محيط زيست کشور را با خطر جدي مواجه خواهد کرد.

افسوس که ما عاقبت انديش نه‌ايم

داريم لباس فقر و درويش نه‌ايم

                             اين کبر و مني جمله از آنست که ما

                             قانع به نصيب و قسمت خويش نه‌ايم

ابوسعيد ابوالخير

براي چهارمين روز متوالي

اعتراض به قتل سياه‎پوستان توسط پوليس در امريکا

معترضان به قتل يک سياه‎پوست غير مسلح در نيويارک، شامگاه شنبه (15 قوس)‌براي چهارمين روز متوالي بعد از مراسم تشييع جنازه وي، به سياست‎هاي خشونت آميز پوليس امريکا اعتراض کردند.

به گزارش خبرگزاري فرانسه از نيويارک، قتل «آکاي گورلي» سياهپوست بيست و هشت ساله روز 20 نوامبر (29 عقرب) در راه پله آپارتمانش در محله «بروکلين» به ضرب گلوله پوليس، موج جديدي از تظاهرات را در شهرهاي امريکا به ويژه نيويارک پديد آورد.

«کوين پاول» فعال حقوق آفريقايي تباران امريکا، ديروز در تظاهرات مسالمت آميزي بدين مناسبت، خواستار اصلاحات در پوليس امريکا شد و به هزاران مورد گردهمايي اشاره کرد که با هدف محکوم کردن کشتار سياه‎پوستان در سراسر امريکا ترتيب داده شده است.

اين تظاهرات در حالي برگزار مي‎شود که بسياري از شهرها و ايالت‎هاي امريکا از اوايل ماه گذشته ميلادي عرصه‎ي برگزاري تجمع مسالمت آميز به نشانه‎ي مخالفت با رفتارهاي خشونت آميز پوليس با سياه‎پوستان به دليل سه مورد قتل سياه‎پوستان بي‎گناه در شش ماه اخير در شهرهاي مختلف امريکا بوده است.

کشته شدن «مايکل براون» نوجوان سياه‎پوست 18 ساله در شهر فرگوسن ايالت ميسوري در نهم اگست (18 اسد) توسط «دارن ويلسون» افسر سفيدپوست و بيگناه دانسته شدن وي توسط هيات عالي منصفه سنت لوييس، به خشم سياهپوستان از روند دادرسي و رفتارهاي پوليس دامن زد.

«اريک گارنر» ديگر سياه‎پوستي است که 17 جولاي (26 سرطان) به دليل فشار بيش از حد افسر پوليس به گردنش درگذشت. معترضان همچنين در محله هارلم نيويارک با حضور ‹ال شارپتون› فعال حقوق سياهپوستان نيز تظاهراتي برگزار کردند.

در برکلي کاليفرنيا نيز تظاهرات معترضان به خشونت گراييد و معترضان با نيروهاي پوليس درگير شدند و بمب‎هاي دودزا به سوي پوليس پرتاب کردند. همچنين به دليل پرتاب سنگ و ديگر اشياء سنگين چند مغازه آسيب ديد.

فهرست بلند حاميان مالي تروريزم در کشورهاي حاشيه خليج فارس

دستگاه‌هاي امنيتي کشورهاي عربي خليج فارس با تشکيل نشست‌هايي محرمانه 117 نفر را به عنوان حاميان مالي تروريزم معرفي کردند. منابع امنيتي آگاه اعلام کردند که دستگاه‌هاي امنيتي برخي کشورهاي حاشيه خليج فارس اخيرا نشستي محرمانه در کويت، رياض و ابوظبي برگزار کردند و در مورد توافق براي خشکاندن منابع تامين مالي سازمان‌هاي تروريستي و نيز همکاري امنيتي به بحث نشستند.

بنا بر گزارش روزنامه «الشاهد» کويت، اين کشورها در نشست خود 117 نفر از خليج فارس را در ليست حاميان مالي گروه‌هاي تروريستي مانند داعش قرار دادند و اين افراد تحت تعقيب قرار گرفتند.

در ادامه اين گزارش اعلام شده که دستگاه‌هاي امنيتي ، حواله‌هايي به ارزش ميلياردها دالر را رصد کرده‌اند که از طرف اين 117 نفر و از بانک‌هاي محلي در قطر و عمان به حساب‌هايي ناشناخته در ترکيه، تونس و مصر واريز شده است. هم اکنون 984 نفر از کشورهاي خليج فارس متهم به همکاري با داعش هستند که 96 نفرآنها کويتي هستند.

اميد واري پوتين به آتش‌بس دايمي

 در اوکراين ملاقات ولاديمير پوتين و فرانسوا اولاند در بخش ديپلماتيک فرودگاه مسکو انجام شد.

ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه، در اين ملاقات با همتاي فرانسوي‌اش، فرانسوا اولاند، ابراز اميدواري کرد که به‌زودي بر سر آتش‌بسي دايم در اوکراين توافق حاصل شود.

به گزارش بي بي سي آقاي اولاند نخستين رهبر غربي است که از زمان آغاز بحران اوکراين در سال قبل از روسيه ديدار مي‌کند.

در ماه سپتامبر توافقي براي آتش‌بس بين جدايي‌طلبان در شرق اوکراين و دولت مرکزي امضا شد اما از آن هنگام مواردي از نقض قرارداد روي داده است. مسکو از تحريم‌هاي غرب عليه روسيه به سبب حمايتش از شبه نظاميان در شرق اوکراين بشدت غربي ها را مورد انتقاد قرار مي دهد. پوتين قبلا هم گفته بود که غربي ها درصدد سقوط نظام سياسي روسيه است و مسئله شرق اوکراين يک بهانه است.

رييس‌جمهوري فرانسه در سفري برنامه ريزي نشده و در مسير بازگشت از قزاقستان به روسيه رفت تا در بخش ديپلماتيک فرودگاه مسکو با آقاي پوتين ملاقات کند. به گفته رييس جمهوري روسيه، دو طرف مذاکرات دقيقي درباره پايان دادن به خشونت‌ها در اوکراين داشته اند. گروه‌هاي شبه‌نظامي نزديک به روسيه از يک سال قبل در مناطق شرقي اوکراين با ارتش درگير هستند.

آقاي پوتين گفت: «موقعيت اندوهباري در اوکراين است و همچنان مردم کشته مي شوند. اما من اميدوارم که تصميم نهايي براي توافق آتش‌بس به زودي حاصل شود.»

رييس جمهوري فرانسه از همه طرف‌هاي درگير در اوکراين خواسته است توافق آتش‌بسي را که روز پنجم سپتامبر در پايتخت بلاروس امضا کردند رعايت کنند.

آقاي اولاند گفت: «نقش فرانسه جستجوي راه حل‌هايي براي پيشگيري از مشکلات تباه‌کننده است.»

رييس جمهوري روسيه پس از اين ملاقات به خبرنگاران گفته است که دو طرف درباره تاخير در ارايه دو رزم‌ناو فرانسوي به روسيه صحبتي نکرده اند.

با اين حال او گفت که از فرانسه انتظار دارد پول پرداخت‌شده براي خريد اين رزم‌ناوها را به روسيه بازگرداند.

در پايتخت اوکراين، پترو پوروشنکو، رييس جمهوري اين کشور گفت دور تازه مذاکرات با جدايي‌طلبان براي اجراي بندهايي از توافق آتش‌بس شکننده، برنامه‌ريزي شده است. به گفته رييس جمهوري اوکراين، در مذاکرات آتي دو طرف در پايتخت بلاروس تلاش مي‌شود تا «جدول زماني مشخصي براي اجراي توافق اوليه مينسک تاييد شود.» سازمان ملل متحد مي گويد از آغاز نا آرامي‌هاي اوکراين در ماه آپريل تا کنون بيش از 4300 تن کشته و حدود يک ميليون تن آواره شده اند.

ابعاد اقتصادي امنيت ملي

«امنيت اقتصادي» عبارت از وجود مستمر شرايط لازم براي ايجاد بهبودي مداوم در شرايط کار و توليد، وجود استانداردهاي بالاي زندگي براي شهروندان شامل فرصت‎هاي شغلي پويا و خلاق، سرمايه‎گذاري داخلي و خارجي و رشد اقتصادي پايدار يا منافع ملي اقتصادي مي‎باشد. همان‎طور که از تعريف امنيت اقتصادي برمي‎آيد، منافع اقتصادي و قدرت ملي کشور دو فاکتور تعيين کننده در پيش‎برد امنيت اقتصادي هستند.

منافع اقتصادي تعيين کننده اهداف سياست‎هاي اقتصادي(اعم از سياست‎هاي امنيتي اقتصادي) است و ميزان قدرت ملي نيز نشان مي‎دهد که توان کشور براي حفظ امنيت اقتصادي و پيش‎برد منافع ملي اش به چه ميزان است. بدين ترتيب مي‎توان گفت، همان‎طور که حفظ و پيش‎برد کامل امنيت ملي علاوه بر تمرکز بر ابعاد نظامي نيازمند توجه به ابعاد اقتصادي است، حفظ و پيش‎برد امنيت اقتصادي نيز وابسته به قدرت ملي در ابعاد مختلف آن (اعم ازتوانمندي اقتصادي و نظامي) است. در واقع قدرت اقتصادي و ساير ابعاد قدرت ملي مکمل يکديگر و عوامل بازتوليدکننده همديگرند. قدرت نظامي بستر امنيتي و قدرت سخت ملي براي ايجاد ساختارهاي زيربنايي اقتصادي و شکل‎گيري بسترمناسب براي رشد اقتصادي را فراهم مي‎آورد. از سوي ديگر قدرت اقتصادي نيز با توليد ثروت، منابع لازم براي افزايش و حفظ قدرت نظامي را ايجاد مي‎نمايد. به همين ترتيب امنيت نظامي و امنيت اقتصادي نيز مکمل و سازنده‎ي يکديگرند و نمي‎توان يکي را بدون ديگري تصور کرد. اساساً امنيت نظامي واقعي بدون وجود امنيت اقتصادي (که لازمه‎ي رشد اقتصادي است)، شکل نمي‎گيرد و در صورت ايجاد نيز تداوم نخواهد داشت. امنيت اقتصادي و نظامي به طور متقابل به يکديگر وابسته‌اند.

يکي از پيچيده‎ترين مباحث در خصوص وابستگي متقابل امنيت و قدرت نظامي و اقتصادي به يکديگر، نقش هرکدام از آنها در حفظ و پيش‎برد ديگري و چگونگي بهره برداري از سياست‎هاي اقتصادي در راستاي اهداف نظامي و امنيتي و بالعکس مي‎باشد. نوشتار حاضر تلاش مي‎کند، ابعاد اقتصادي امنيت ملي و نقش سياست‎هاي اقتصادي در پيشبرد امنيت ملي کشور ها را نشان دهد.

اين نوشتار تلاش مي‎کند، تبيين دقيق و عملگرايانه‎اي از رابطه ميان اقتصاد و امنيت ملي ارائه دهد.

اين نوشتار به دليل آنکه از بنيان نظري برخوردار است، موجب افزايش دانش نظري دانشجويان و پژوهشگران و سياست‎گذاران حوزه امنيت ملي و اقتصاد مي‎شود.

شبيه‎ترين روبات‌ها

به انسان‌هاکارشناسان علم روبوتيک شبيه‌ترين روبات‌ها به انسان‌ها را در کشور جاپان ساخته و رونمايي کرده‌اند. اين روبات‌ها که در نمايشگاه موزيم توکيو به نمايش درآمده‌اند، داراي پوستي از جنس سيليکون هستند که به چهره‎ي آن‌ها قابليت انعطاف منحصر به فردي بخشيده است.

به نقل از بولتن نيوز، کارشناسان جاپاني نسل جديدي از روبات‌هاي انسان‌نما با شباهت غيرقابل باور به انسان‌ها را به تازگي طراحي کرده‌اند.

بررسي‌ها نشان مي‌دهند، کارشناسان سازنده اين روبات‌ها اميدوارند در طول 10 سال آينده با پيشرفت فناوري هوش مصنوعي بتوانند روبات‌هايي بسيار هوشمند که قابليت تحمل و همراهي با انسان‌ها و قبول مسووليت را داشته باشند، ساخته و روانه بازارهاي جهاني کنند.

از جمله قابليت‌هاي روبات‌هاي سيليکوني ساخت متخصصان ژاپني تکنولوژي پيشرفته هوش مصنوعي، سيستم تشخيص صوت و صداي هوشمند و همين طور دوربين‌هاي بسيار دقيق حتي به صورت مخفي پشت موهاي سر روبات است که به او قابليت سرعت عمل بالايي در انواع واکنش‌ها و برخوردها را مي‌دهد.

لباس‌هاي آينده ،

موبايل‌  را چارج مي‌کنندبه تازگي طراحان معروف لباس مدل‌هايي را به بازار عرضه کرده‌اند که قابليت چارج گجت‌هاي موبايل را با استفاده از انرژي خورشيدي دارند.

طراح لباس TommyHilfiger فناوري چارج ابزارهاي الکترونيک را به يک‌سري از مدل‌هاي لباس اضافه کرده و تعداد محدودي لباس با پنل خورشيدي براي خانم‌ها و آقايان عرضه کرده است.

اين لباس‌ها با همکاري کمپني Pvilion توليد شده تا پنل‌هاي خورشيدي از يک سيليکون مقاوم در برابر آب، سبک و انعطاف‌پذير ارايه شوند.

پنل‌هاي خورشيدي اين لباس‌ها انرژي را جمع‌آوري کرده و در يک باتري 6000 ميلي‌آمپر ساعتي که در جيب جلوي لباس قرار دارد، ذخيره مي‌کنند. باتري داراي 2 درگاه USB است و قابليت چارج دستگاه‌هاي مختلف از جمله گوشي، تبلت و دوربين را فراهم مي‌کنند.