سایه‎ی ناامنی و اختلاف کابل -پکن برسر معدن مس عینک

اگرچه پنج ماه از درخواست‌ها از پکن برای به نصف رساندن امتیازاتش در معدن مس افغانستان می‌گذرد، دو کشور همچنان بر سر این معدن سه میلیارد دالری مناقشه دارند.
این معدن مس که در زیر بقایای یک شهر باستانی بودایی قرار دارد، یکی از دست نخورده ترین معادن جهان است. اما پروژه «مس عینک» از زمانی‎که «شرکت سهامی گروه متالورجیکال» چین در سال 2007 میلادی در مناقصه بهره برداری از این معدن پیروز شد، گرفتار تاخیر شده است.
بهره برداری از منابع معدنی یک تریلیون دالری افغانستان برای اشرف غنی، رییس جمهورکشور در اولویت قرار دارد چرا که وی باید همزمان با کاهش تدریجی میلیاردها دالر کمک خارجی در چند سال آتی، بودجه کشور را تامین کند.
اما اظهارات تند چین در زمان سفر اشرف غنی به پکن بیانگر چالش بزرگ پیش رو برای توسعه صنعت در افغانستان بود. در افغانستان هیچ خط راه آهنی برای خارج کردن فلزات از این کشور وجود ندارد، راه‌ها برای سفر بسیار خطرناک هستند و قیمت مس نیز از سال 2011 میلادی 40 درصد کاهش داشته است.
وزیر معدن اخیرا گفت: تاکنون هیچ توافقی صورت نگرفته است. ما موضع خود را داریم و آن‌ها نیز موضع خودشان را حفظ کرده‌اند. فکر می‌کنم بیشتر مشکلات قابل حل هستند.
مقامات وزارت معدن در چند روز گذشته گفتند: هنوز هیچ تغییری در وضعیت حاصل نشده است.
در همین حال، مخالفان مسلح کنترول خود بر منطقه اطراف «آینک» را شدیدتر کرده و شرکت سهامی گروه متالورجیکال پس از تهدیدها و حملات راکتی کارگران چینی خود را سال گذشته میلادی از این کمپ حفاظتی خارج کرد.
البته حفظ بقایای این شهر باستانی بودایی نیز یک مشکل محسوب می‌شود. اقدامات باستان شناسی برای حفظ این میراث بسیارحساس است و باید آرام صورت گرفته و پیش از آغاز استخراج معدن پایان یابد.
این پروژه بر روابط تجاری افغانستان با چین و افزایش نقش پکن در کابل تاکید دارد.