اشتباه خطرناک در شبکه انتقال برق کشور

در حالی که افغانستان نزدیک به چهار دهه بین شوروی و امریکا دست به دست شده، اکنون یک پایگاه اطلاع رسانی امریکایی، از طرح‎های غیرکارشناسی و اشتباه در طراحی زیرساخت‎ها به عنوان عامل توسعه نیافتگی کشور سخن می‎گوید.

پایگاه اطلاع رسانی امریکایی «اوراسیا ریویو» هفته گذشته در گزارشی از کمبود برق در افغانستان نوشت: طرح‎های غیرکارشناسی و اشتباه در طراحی زیرساخت‎ها، عامل کمبود برق در افغانستان است.

در این گزارش با اشاره به چندگانگی تصمیم‎گیری در حوزه برق افغانستان، نوشت: زیرساخت‎های نیروی برق در افغانستان به اشتباه طراحی و ساخته شده است. خطوطی که برای واردات برق از کشورهای همسایه به کابل کشیده شده است از ظرفیت کافی برخوردار نیست و نمی تواند بیش از 380 مگاوات برق را انتقال دهد.

این پایگاه اطلاع رسانی توضیح داد که «چنانچه افغانستان بخواهد بیش از این مقدار برق وارد کند، کیبل‎هایی‎که وظیفه‎یانتقال برق را به عهده دارند، ذوب خواهد شد.»

«اوراسیا ریویو» نوشت: این کیبل‎ها از الگوی 220 کیلوولتی استفاده می‎کنند که برای فاصله‎های بیش از 330 کیلومتر مناسب نیستند، در حالی که مثلا فاصله مرز ازبکستان تا شهر کابل حدود 700 کیلومتر است. این اشتباه محاسباتی را شرکت برق افغانستان مرتکب شده است.

نویسنده «اوراسیا ریویو» نوشت: این اشتباه محاسباتی سبب می‎شود که در زمان‎های اوج مصرف، چیزی حدود 50 مگاوات برق در شبکه انتقال هدر برود؛ در حالی‎که اگر از کیبل های 500 کیلوولتی استفاده شده بود، میزان هدر رفتن برق به یک چهارم می‎رسید.

«اوراسیا ریویو» مقام‎های مسوول در بخش انرژی افغانستان را متهم کرد که به جای اقدامات زیربنایی، به طرح‎های کوتاه مدت و "زودبازده" دل بسته اند تا با راه اندازی چنین طرح‎هایی، در زمان مسوولیت تمجید و تشویق شوند.

این پایگاه اطلاع رسانی با اشاره به کمبود منابع مالی برای اجرای طرح‎های نیرو در افغانستان، نوشت: یاری دهندگان بین‎المللی، برای ارایه کمک‎های مالی، شرط‎هایی می‎گذارند که گاه روند امور را پیچیده تر می‎کند. برای مثال صندوق کمک امریکا برای مساعدت به دولت کابل در توسعه زیرساخت‎های نیروی برق شروطی را مطرح کرد و در نهایت هم فقط چند جنراتور دیزلی به دولت افغانستان کمک کرد.

افغانستان از چهار دهه قبل بین شوروی و امریکا دست به دست شده و کارشناسان اقتصادی مسوولیت این گونه نارسایی‎ها را متوجه قدرتهای شرق و غرب می‎دانند. اما شکی نیست که نارسایی‎های داخلی و ناکارآمدی‎های عناصر مسوول ملی نیز در این نقیصه دخیل بوده اند.